viernes, 28 de diciembre de 2012

CASAR PRÁ CASA




Antigamente era unha frase moi común no rural: O fillo máis vello “casaba prá casa”. E velaí onde sería de por vida o vítima dos seus irmáns, que. por encima de aguantar ós vellos e cuidalos na vellés, sería sempre o menospreciado.

Os demais, os máis novos, normalmente pillaban camiño da cidade. E dende ese mismo instante sería os mimados da casa patrucia. Cada domingo, ou día de festa, a súa visita era de total práceme para seus pais, onde o fillo ou filla da casa quedaban relegados a un segundo plano.

O fillo e a nora da casa, veña facer de xantar mentres os demais ían á misa e aos bailes. Logo servila mesa e lavala baixela, e, por suposto dar de comer ás vacas. E os vellos azuzando neles para que serviran mellor aos de fóra.

Logo chegaba a hora da espedida, día de festa ou un domingo calquera e veña encherlle o maleteiro do coche de todo canto plantaran os vítimas da casa. E sen rechistar, dicían os vellos, que para algo a casa aínda era deles, pois “aínda non fixeran papel” por si acaso.

Pero a historia vaise acabando aínda cando quedan máis dos que debían quedar casados prá casa. Parecía moi fermoso ao principio, o contar con casa de seu dende o casamento. Pero non, nin con casa nin sen ela, de ningún xeito deben levar máis mimos os que se foron que os que quedaron.

Iso era o casar para a comenencia, que ben pensado a comenencia era de carallo, pois, por encima de burro, apaleado. “Veña Pepe -dicíalle a vella ao fillo da casa- botalle a teu irmán un pernil, un saco de patacas, unha ghuevera de ovos, unha ducia de chourizos, fabas e un ghalo”. E o ghalo desplumado, que menos!

Porque os da cidade eran os finos, e Pepe tiña as mans enrrugadas do sacho e o fouciño. Tampouco vestía tan ben coma o seu irmán da cidade nin recendía a colonia de marca. Pepe recendía a vaca e esterco, cousa de seu, pois era o seu oficio.

Malia que agora xa ninguén pica o amocelo. Ou sexa, que ninguén quere esa “breva” de casar prá casa. E os vellos cando non poden valerse en por si, van pillando camiño dun xeriátrico.

De todo isto que estou contando, quédome moi escaso, pois durante a miña andaina musical e xantando en centos de casas de labradores, vin os cadros máis tristes que calquera se pode imaxinar: Os da casa sempre eran os parias e os que estaban fóra –tamén na emigración- os nenos bonitos.

E así vai morrendo o noso rural, esmorecendo o mesmo ca o serán dun día normal. Centos de aldeas pecharon as súas utópicas portas e a día de hoxe están totalmente abandonadas. Xa ninguén quere casar prá casa.

sábado, 24 de noviembre de 2012

LEMBRANDO AQUELES FUNERAIS




Hoxe que está un día tenebroso, que mellor que falar de cousas tristes polo de facervos estarrecer de medo. Perdón, digo isto antes de que me poñades a caldo, pois, realmente era de escribir cousas ledas. Pero non atopo no caletre nada apropiado, así que… a recordar vellos tempos.

Cando eu era rapaz, non hai tanto, pois aínda son un mozo, os funerais eran como Deus manda. Ou sexa, que eran de verdade, non como agora: unha misa de ánima mea de media hora xustiña e marchando tomar o café das cinco.

Cando eu era rapaz, repito, os funerais duraban a mañá enteira. Viñan os cregos todos da táboa, como se adoitaba chamar ós da redonda. A cousa viña sendo que aló sobor das nove da mañá –pola tarde estaban prohibidos- viñan aparecendo as cabalerías polo noso Campo. Cada crego co seu faco –nada de bestas, eran "femininas"- e na volta da Fonte enfilaban cara a Casa dos de Correa, donde no curral estrado de toxo, alí remoían toda a mañá.

A cámbeo de isto, lle facían un bo esterco con tanto cirilloto, era o canon do aparcamento, ou sexa, a ORA, agora tan de moda por aparcar. Aqueles facos impoñían respecto polo seu porte e estatura, e máis cos cregos vestidos coa negra sotá até os mesmos pés.

Comezaban unhas tres misas rezadas antes da última que era a de funeral. Cada crego ía misando segundo ían chegando. Recordo que miña nai e as avoas dicían: “vou oirlle unha misa mentres ferve o caldo, e logo volvo á grande”. E así toda a mañá unha trafega de xente indo e vindo dunha ou doutra misa.

Aló sobor das dez, velaí aparecía polo Río da Roda, unha muller da casa de Tía Carme de Tella, cunha cesta de mimbre para o almorzo dos curas. Dentro, café e roscas a pasto. ¡Cantas teño comesto na sacristía despois de os curas iren fartos! A sacristía mesmo parecía a Bodegón con tanto ir e vir, adentro e a fóra, saír uns misar ó Altar e outros entrar almorzar.

Á marxe disto, recordo no medio da Igrexa un tromontorio de tres metros de altura e todo cuberto de negro. Parecía unha pirámide e cada chanzo ateigado de vélas en candeleros de cobre, según fora de pobre ou rico. E así a cousa até aló a unha do mediodía que duraba un funeral calquera. Mentres misaban uns curas, os outros nos confesionarios. E a xente á cola, sobor de todo a familia que non podía faltar sen confesar e comungar.

Pero isto non era nada, meus, o peor de toda esta costume era a de vir toda a xente dun enterro de volta do cemiterio, até a porta do difunto e rezar de novo unha “estación”. Logo o día do funeral –nunca podía ser no enterro- a xente ía achegándose á porta do finado dende unha hora antes para logo saír todos de cara á Igrexa. E á volta santo do mesmo, de novo levar a familia até a casa e de novo rezar na porta.

Un ano despois, o cabodano. E volta á mesma historia: xuntanza na porta do morto e acompañamento ao remate. Malia todo isto, recordo con tristura que as viúvas non podían ir ao enterro dos seus homes. E a caixeta chea de cintas que levaban os máis cercanos ao difunto. Se era alleo, levar unha cinta era símbolo de moita amizade. E as coroas diante do difunto levadas entre dúas persoas. ¡E a xente contaba as cintas e as coroas! Se fosen moitas, aquilo daba que falar. Logo as gabardinas e chaquetas co brazalete negro. E nas solapas un indicativo tamén negro. E isto era ata para os mesmos cuñados. E durante uns tres anos se eran os máis achegados.

Mais, todo hai que lembralo, no rural facíase para toda a familia e séguese facendo, un guiso ou caldeirada de fartura para despois do enterro ou funeral. E viño a pasto, isto alivia un pouco a dór. Xa o día o refrán: ¡As penas con pan, son menos!

A verdade que con tanta tristura casemente non valía a pena morrer. Eu xa non quixen palmar daquela a ver se cambiaban as cousas polo de non darlle a lata á familia. ¡E algo foron mellorando!





jueves, 8 de noviembre de 2012

NON SEI DE QUÉ ESCRIBIR




Meus queridos lectores, dende hai unha tempada non atopo de que escribir. Eu maxino que é o da 3ª idade, ou sexa, se me estará enxugango o cerebro e quedei sen temas a tratar. A verdade que cousas hai, pero…, ai mi amigo, calquera fala de política, fútbol o calamares ou ben de mulleres! De calquera maneira de este último tema si me gustaría falar, pois, é o único que nunca dou discusións, e falo con “experiencia na temática”.

A experiencia é que cando nas longas viaxes coa orquestra surxían os dous primeiros temas que citei, casemente nalgunha ocasión se chegou ás mans. De aí que aprendín a terciar na cousa cando vía vir a discusión: Falar de mulleres, e santas pascuas. Paz e amor.

Pero á marxe disto que acabo de citar –totalmente certo- a nosa vila tampouco dá neste tempo para moita inspiración. Como sabedes, sempre me gustou escribir do Corme de noso, agáx que de hai un tempo para acó todo é paz e sosiego. Somo poucos, pero moi ben levados. Ai non!

Cousas aparte, e falando seriamente: agora tamén se me dou por ver a televisión cada noite. Algo incrible en min que nunca para o televexo mirei. Como vos dicía ó principio, eu penso que…, “estou no cámbeo de ciclo”, pois nunca tal cousa me pasou.

Mais tamén todo hai que dicilo: os meus lectores, que son moitos según o contador diario do Blog, tampouco me axudan con algún comentario, aínda que fose para terciar nas miñas opinións. E claro, un non dá máis de si sen un pequeno azo de axuda.

Malia todo isto, tamén está o Facebok de marras que ten á xente atrapada, valga a redundancia. Agora todo son oito palabriñas, como moito, e ala, xa é un chiste. Outra cousa que non soporto desta rede social, é o feito de facernos amigos no devandito Facebok, e logo pola rúa nin nos coñecemos.

Non entanto a estas redes sociais, os comentarios son un pouco máis do mesmo que cos móbiles, todo son abreviaturas e parvadas. Non se atopa un comentario de un rapaz que chegue a cincuenta palabras, que abofé son ben poucas.

E falando de rapaces novos, e xa para rematar, cóntovos isto do outro día co meu neto Abrahám: Iamos falando de parellas de feito e leito. Mellor dito, máis ben de leito. Ata que de sotaque lle dixen que si hoxe me tivera que casar o faría de novo pola Igrexa e como Deus manda. Quedou abraidao e sen fala!.

Como vedes xa fun xuntando unhas verbas para un artigo máis, algo mesturado e sen un tema concreto, pero outro día será. Saúdos e bo San Martiño, que, falando del, tamén é bo tempo para arrimarse por mor do arrefriamento. Aínda que sexa sen feito, pero iso si…, de leito.

jueves, 18 de octubre de 2012

UNHA DE MERCEDES




Sucedeume hai alomenos 25 anos. Era un mencer do mes de xuño cando viñamos de tocar coa miña orquestra aló sobor das 6 mañá, e entrei para repostar nunha gasolineira deiquí da nosa comarca bergantiñá. Os compañeiros, rapaces novos eles, viñan como se adoita dicir todos “sobados” en col dos asientos, ou sexa, que nin se enteraron da parada.

Aparquei diante dun surtidor, baixei para abrir o tanque e de paso estirar un pouquiño as pernas e respirar ar fresco do albor. “¿Que pasa, tío, a ver, canto che poño?”, díxome o empregado sin coñecerme de nada. Calei, paguei e nin caso, pois, viña caendo co sono.

En chegando á casa, cambearme e volver para a Coruña foi un tris trás, pois tiña un exame de piano no Conservatorio. Deixei o furgón e pillei o turismo, un vello Mercedes de 4ª ou 5ª man. Parece que foi arte do demo que se me dou por volver á repostar na misma estación de servizo.

Naturalmente que ía afeitado, lavado e un pouco máis fardado, pero ao fin solo era unha camisa limpa e un pantalón de tergal que cambeara polo vaquero de traballo: “Buenos días, señor, no se moleste en bajar, cuanto le pongo, vá a llenar el depósito?”, díxome o mesmo empregado de dúas horas antes.

Ante este novo recibimento e o mal humor de non ir á cama non poiden resistir máis e no intre de pagar espeteille: “Sabes, neno, eu son o mesmiño en corpo e alma de hai dúas horas. Si, o do furgón de hai dúas horas tamén Mercedes de las Nuevas Ideas, acórdaste?, pero que vale por catros destes, pois é novo do trinque. Podes explicarme a que se debe este cámbeo de tratamento?”.

Naturalmente que o mozo non soubo que dicir, somentes pedir perdón. Pero aquel feito tan sinxelo non se me irá da cabeza mentres viva. Parece mentira que sexamos tan parvos á hora de valorar á xente pola simple vestimente ou por un coche que posiblemente sexa ao “che debo”.

Pero dous anos antes desta anécdota pasárame outra o mesmo día que mercara o devandito furgón no concesionario de A Coruña. Estaba eu unha tarde de chuvia de abril esperando sentado no holl de entrada cando vexo entrar a dous ben coñecidos que obviamente non vou nomear.

Traxeados e con cadansúa querida/amante, velaí saíu ben traxeado tamén o comercial de turismos Mercedes a recibilos. A raxeira subíome nun intre en tal ver, pois, eu pagara ipso-facto o meu furgón e aqueles dous eran un timo á vista. E eu alí sen ter que me dera unha fala, perdón, menos os dous de marras que me saudaron.

Un ano despois velaí estaban os representantes da Mercedes apañando o que ben podían por embargo aquí na nosa zona. E uns días despois velaí estaba eu entrando na oficiña do director xerente que xa me vendera tres furgóns: “Home, Suso, que te trae por aquí?”, preguntoume ao tempo que me daba a man.

“Pois verás, amigo, veño saudarte, pero para rirme de vós todos. Parece mentira que a estas alturas da vida vos deixédes levar polas apariencias”. E conteille o caso mentres se poñía vermello.

jueves, 11 de octubre de 2012

ANÉCDOTAS MUSICAIS




Hoxe como teño gañas de escribir e non sei de qué, pois vou intentar rememorar algunha anécdota da miña profesión. Por exemplo esta: Estabamos unha tarde de xa hai moitos anos en Musical-47 mercando os libros para o curso que comezaba, cando entrou un coñecido colega de outra orquestra, home de cartos, altruísta e mercader de músicos: “¿Logo que estades comprando, ou?”, preguntou. “Pois, libros para o Conservatorio”, dixémoslle. “¿E iso que é?”, dixo de novo ante o noso pasmo. “Iso…, éche a escola onde se aprende música”, dixemos termando na risa.

Sen máis pensalo e dirixíndose ao comercial: “Oes tú, ponme a min tamén dous ou tres, que carallo”. Como é de imaxinar, o dependente –músico de verdade- vendeulle dos que foran quedando fóra da normativa, total xa eran para bater!

Un dos calvarios -por así dicilo- dos músicos sen ensaiar, foi sempre a maneira de rematar xuntos a peza de turno. Así as cousas e naqueles bailes de época, a cada salón ían catro ou cinco como moito, pero iso, sen ensaiar. E as cabeciñas sempre discurriron o que temos: “¿Sabedes, hoxe dín coa trécola para rematar xuntos”, dixo o que facía de xefe. “¿Logo que inventou ho?”, preguntaron os demais mentras ían empurrándo as bicicletas nunha subida ben rilleira. “O invento hei dicírvolo eu cando cheguemos ao palco”, sentenciou o xefe.

En chegando ao salón e coa intriga dos compañeiros a cousa foi facer un pequeno ensaio. O xefe sacou da zurreira un cordelo e foi amarrándo a todos en ringleira: “Agora vamos comezar a ensaiar e cando eu tire do cordelo, zás, paramos todos á unha, vale?”.

E pararon, carallo, solo que ao final do baile foran quedando todos sen as cinteiras dos pantalóns.

Estoutra pasoume nunha parroquia da cal prefiro non acordarme. Ou mellor non debo nomeála por respecto. Saíamos coa procesión percorrendo todo o pobo e o señor cure dime: “Miren, como isto vai ser largo, toquen vostedes unha peza e logo cantamos o pobo”. Ata aquí todo ben.

Pero aquel cura, con cara de bonachón e pan bendito tiña uns defectos físicos que por respecto non vou dicir, ou sexa, era horriblemente feo. E velaí se lle dá por comezar con esta cantiga tan coñecida: “El Señor ha echo en mi maravillas….”.

Ai, madre, aquilo foi estouparmos e chorar de risa que nos vimos nun apuro cos panos da man limpando as bágoas. Mirade que non hai cancións, e, xustamente se lle dou pola máis "indicada".

-----------------------------------------------------------------------------

sábado, 15 de septiembre de 2012

AQUELES TEMPOS DE QUITAR O AIRE




Tería eu ó redor dos cinco ou seis anos, cando aló urdiron os meus que me tiñan que quitar o aire (ar). Era cousa de moda naquel tempo, pois os rapaces estabamos un pouquiño estuxados por mor da postguerra. A cartilla do racionamento non daba para máis e o bolsillo tampouco.

Así as cousas, as nosas nai estaban de cotío dicindo que tiñamos mal cor, que non medrábamos abondo, que non comíamos ben ou que nos pillara o ar das meigas. Había moitas daquela, agás que aínda non morreron todas.

E velaí unha tarde de domingo cando meu pai pilla o camiño de Froxán, da súa casa paterna, pois, disque alí, na súa aldea, quitaban o ar moito mellor que acó no Porto.

Namais chegar, entramos na cociña que xa era o “recibidor” ou salón da tódalas casas de labradores, alí ou na corte das vacas, tabique en medio. De seguido, miña avoa Mamá María, (como así a chamábamos tódolos netos), muller santa e boa onde as houbera, xuntou de contado dúas ou tres mulleres do lugar, ben rezadoras elas e xente formal. Iso si, todas elas vestidas de negro e con pano á curra, era a moda.

E comeza a cerimonia no medio do chán da cociña. Follas de loureiro e oliva bendecido do Domingo de Ramos facían unha especie de coroa funeraria, onde tiven que entrar eu sen dar pío. E comezaron os padrenuestros e aves marías e eu no medio sen dar creto a aquela historia. Ata que chegou o momento culminante, o de acender o lume purificador de loureiro e oliva.

Como daquela había moitas películas de indios, casemente me sentía eu un “home branco”na tribu india rodeado de lume e apaches danzando e sen poder escapar, a verdade que xa non as tiña todas comigo.

Pero aínda faltaba algo máis: o “erguela paletilla” apertándoche as costas e erguéndote no ar. Ben pensado, isto aínda tiña algún xeito, pois aínda se fai a día de hoxe, e abofé que non é cousa mala.

E alo saín eu co ar das meigas quitado, e elas todas satisfeitas. Digo elas porque os homes non podía estar na cerimonia. E aló voltou meu pai todo satisfeito de que eu xa viña sen o meigallo. Tamén viría ledo, supoño, porque da casa dos avós nunca se volvía sen nada.

Agora os nenos tampouco comen ben, din súas avoas, pois realmente son elas quen os crian. Como carallo van comer máis senón dan feito! E están que lucen de ben criados, a Deus grazas. Agora aos nenos non hai falla de quitarlles o ar, pois con tanta cheúra e vacina do pediatra veñen para diante os mesmo cás roseiras no maio florido.

Volvendo ó conto, namais rematar a cerimonia xa me veu o apetito co ulido da tortilla de ovos de curral que Mamá María remexía na tixola. Púxenme xebre e, casemente valía a pena ir quitar o ar tan sequera cada domingo.

lunes, 3 de septiembre de 2012

VENTAS ON LINE

OFERTAS ON LINE


Como todos vós sabedes, dende hai uns anos para acó, o teléfono dademo máis vale que para escoitar as ofertas deles mesmos. Tamén de Fenosa e outras herbas que no monte abrouxan.

Pois nada, que levo dez días que as señoritas de quenda non me deixan aturar coas súas chamadas. Resulta que sempre é polo meu ben, pero ó final da conferencia resulta que tés que pagar máis. Xa o dicía o meu avó Luís de Froxán: “Onde irás boi que non ares”, ou tamén aquilo de “ninguén dá os pesos a catro pesetas”.

Pero a cousa, meus, doume tal raxeira dende hai un tempo que agora contéstolles así: “Soy el cuñado, y Jesús ha muerto hace unos días”. Outras veces sáeme isto: “Soy el hermano, y Jesús está en Benidorm durante un mes”. E ata me dan o pésame, no primeiro caso! De paso practico o castrapo -que tamén mola cantidade- para cando vaia polo Inserso.

Hoxe, cando me estaba afeitando, soou o rin-rin: “Gabriela, dille que es a miña viúda, muller, que estás de fresco e sen zolás para conversas”, díxenlle coa cara chea de espuma da Toxa. Pero nada, aínda tivo a debilidade de dicirlle que chamara dentro de media hora.

E o de sempre, comezar o día de raxeira por non facerme caso. Co xenio, non me fixen un quinacho na face porque a folla da Contour vai nas últimas. E desfixemos a vida durante media hora, ata que me dou un anaquiño de queique para endulzar máis as sopas e se comprometío ela a contestar despois. E vaia se contestou, pero seica non foi capaz de dicirlle que era a miña viúda. Non sei porqué, pois total…, casemente o está!

Logo outras veces -porque son moitas e sempre picas cando estás de mellor humor- escoitas unha voz chea de duzura e tenrura que casemente maxinas que é un plan. Ata que despois de uns minutos escoitándoas lles dis que non queres saber nada, e, zás, cólganche de socate e sen máis espedida. ¡Carallo para a amabilidade!

Agora teño cita dende a semana pasada con un de Telefónica, un home, xa me diredes vós que vou facer eu cun home se xa non valgo para unha muller. Dende logo, se as señoritas non me convenceron, o devandito cabaleiro que non perda o tempo en venderme kilovatios a bo precio. Servidor vai indo vello, pero a idea varonil está coma de quince. A idea e xa.

P.D. Se sabedes de ventas On Line para  potenciar as "ideas", agradécese a chamada. Apertas.

jueves, 12 de julio de 2012

ERAN FILLOS DE COMENENCIA


Eles: Pepiño de Riba do Souto; Manoliño de Trás da Fonte; Joseíño da Agra de Baixo e tantos outros Leliños que ó mundo viñeron, naceran fillos de rico. Ou iso pensaron súas nais cando os pariron. E para máis mágoa sen irmáns, ou sexa, senlleiros. Unixénitos e fillos de comenencia.

Todo foi indo máis ou menos ben ata que chegou a pubertade. ¡Ai, velaí onde comezou o fado! Os pismerlos rapaces ían comezando a mosquear, ou sexa, a picarlle o bicho, dito sexa sen darlle máis voltas. E xa non durmían coma de nenos. Súas nais tampouco, tampouco pegaban ollo.

E comezou a misión, pero non a Santa Misión que daquela había, senón a misión de: non fora o demo que as súas reliquias foran caer en brazos de mozas pobres, sen predios, sen cabazos nin monte a pinos, sen bois e vacas, sen casa de seu ou ser fillas de pescos chalaneiros.

Nas noites de baile ou festa do Patrón, súas boas nais espreitaban na fiestra ata o albor se facía falla. Algunha ata lle quentaba a cama cun caneco de barro, ou se deitaba ela para quentarlla. ¡Non fora o demo que llela quentara unha mala moza filla de pobres!

E foron chegando a cuarentóns, pero súas nais cada día con máis teima en buscarlle unha comenencia que non daba chegado. Algún que outro tentou con filla de pobre e nunca el o fixera. Ningunha lles valía a aquelas nais tan busca noras. No fondo maxinaban que os seus rebentos vástagos eran uns adonis e os máis listos de cando á escola foran.

A vida foi indo no imparable tempo e aqueles comenencias foron quedando solteiróns. Cousa de seu. Mais ben estaban casemente casados coas nais no bo sentido da palabra. Os seus amigos da nenez foran casando, formando unha familia e con fillos mozos. Pero aquelas mamás, sen caer da burra. Ata que caeron, pero na cama de vellas e sen ter quén lles lavara a face, por non dicir o cú. Ou ferverlle unha auga con leite morno.

Seus pais e nais fóronse no seu tempo, acó ninguén queda. E velaí quedaron aqueles almas cándidas orfos, nin muller, nin fillos. E o mesmo cá un barco sen rumbo, cada un foi dar a onde Deus quixo. Mellor dito, o demo: uns caeron na ruína despois de ir gastándoo todo en viño e cervexa. Outros foron caer en aquelas mulleres de mala vida que súas nais ouxeveaban de esguello nos almanaques cando á cáneba ían mercar azucre e aceite dabondo, que, para algo eran de boa casa.

Agora, toda aquela herdanza de boa comenencia levouna o demo. Ou facenda que…, tantotén. E, paradoxas da vida, as pobres fillas de pesco chegaron a ricas, e, os tordaveas fillos de rico fardento, malviven pobres ata de solemnidade aínda que algún teña un bo retiro.

Pero non toda a culpa foi de súas nais, pois, cando a un home lle gusta unha muller non hai trén, vagademar nin furacán que o pare. Logo, non foi de extrañar que dende sempre e en fiadas e marmurios solo tiveran un mote: Conapeiros.



jueves, 21 de junio de 2012


O TABAQUISMO NAS MULLERES
Antes de comezar con este artigo, quero deixar claro que Deus, si algo fixo marabilloso na Terra foi a muller, na miña maneira de pensar. A muller foi dende sempre a máis grande obra do noso Creador. Pero ídes permitirme que desfogue a mágoa que sinto en vendo ás mulleres fumar.
Hai unhas semanas, asistin a dúas comidas-banquete, e, unha vez máis quedei abradiado vendo como despois de comer o 1º plato, velas aí saindo todas ao patio para botarlle un pitillo máis. Logo veu o 2º e santo do mesmo. E así foi como entre plato e plato, conseguiron facer un deslucimento das comidas con tanto erguerse, saír, volver a entrar, e así toda a tarde.
Sentín mágoa e pena. Sentín dor persoal. O que menos ao fin e ó cabo eran os xantares, o malo é o dano que se están a facer. Á marxe diso, un dos días ata fumaron no mesmo comedor por non haber patio, co cal se saltaron as boas normas actuais de non fumar en locales públicos.
Pero outra das cousas que morrerei sen entender, é o feito de mulleres de máis ou menos a miña idade, que, non fumaron até case os 50 anos, e agora están enganchadas a máis non poder. E eu pregúntome, como foi posible esta caída a estas idades? Por outra banda, con qué autoridade lles van prohibir a fillas e netas o feito de non fumar?
Outro destes días coincidin nun tanatorio cunha amiga da familia. Muller xoven e fermosa donde as haxa. Como non se podía falar en voz alta, achegámonos un pouco para oírnos e unha vez máis o seu alento tabaqueiro tiraba para atrás como así a súa roupa. ¡E de novo sentín pena, o de menos era o seu alento! E maxinei: Canta beleza perdida polo maldito tabaco!
Non sei a donde pretenden chegar as mulleres tomándolle a dianteira aos homes nisto de fumar, quizais se sintan máis snob, vaite ti a saber. Pero dende logo pobre snobismo. Porque a día de hoxe sen dúbidas fuman máis as mulleres que os homes. Quizais tamén queren reivindicar ás súas avoas ancestrais, agás que esquecen ser o sexo débil!
E remato dicindo que entendo que a muller estivo reprimida por séculos, seculorum, amén. Xa era hora de que a muller tivera os mesmos dereitos que o home. Malia que esta non é a maneira de reivindicar nada, o único, matar a saúde, o ben máis preciado que nos deu Deus.

domingo, 27 de mayo de 2012

XENTE ABURRIDA




Non, aínda que así a primeira vista o parece, non me estou refirindo ao clásico paliza, pesado, etc., do que hoxe vou falar é que non concibo ese tipo de xente á que non lles gustan as festas, as excursións, ir de vacacións con ou polo Inserso ou baixar o día do Carme ou de San Roque ata a Ribeira.

Mais a cousa non remata eiquí, o peor da cousa é que por riba aínda desexan que rematen as festas canto antes! Eu casemente penso que a este tipo de xente o que lles mola de verdade é escoitar a campá tocar a tanatos, ou sexa, velorios, enterros e cabos de ano. E falar sobor do finadiño, ou sexa: cantos anos tiña, de que padecía, que lle fixo Deus mil favores…

Nada, meus, que no mundo nacemos tan diferentes que a Torre de Babel comparado con isto, foi mel. Que ben rima! Xa hai que ser masoquista para preferir o sacho, a forquita, fuzar no esterco ou palparlle o cú as galiñas, antes de disfrutar destes catro días que pasan nun santiamén.

Pero non vexades como están ó día en saber novidades, ¡ai!, os reporteiros da Voz son sinxelos aficcionados ó lado desta xente: “Que o sei eu, que o piso aquel foi vendido en tanto”; “Que fulano está moi maliño, e non me digades nada que o sei de boa tinta” “Que a filla de Eustaquia está de dous meses, chega con mirarlle pra cariña de miña xoia”; “Que o fillo de Rufina e a filla de Pancracia disque se separan, según contan as malas linguas”.

Vamos, como se aínda houbera peores linguas. Pero o asunto é que o pasan bomba. E son felices así, sen máis. ¡Canto paga demais o goberno a esta terceira idade, pois, coa cuarta parte chegáballes o mesmo!

Por outra banda quedan os mariñeiros que disque xa o viron todo. E elas, as mariñeiras (algunhas, por suposto) santo do mesmo, tamén o viron todo. Como se a preta Coruña estivera igual que hai somentes media ducia de anos. Ou Valencia, Palma, Barcelona ou Sevilla, vamos que están o mesmiño que hai trinta anos!

Logo ben o de esa frase: “A min esas cousas non me gustan, ho”. Como carallo lle van a gustar as fresas con nata se aínda nunca as probaron. Como van dicir que non lles gusta Benidorm se nin en foto o coñecen. Como din que Os Satélites xa os viron unha vez. E xa está, como si…, como nada meus, isto é para morrer, pero morrer en tal escoitar. Realmente o mundo está moito máis mal do que parece.

Así as cousas, meus, eu son un parrandeiro incansable, coñezo o Noroeste do país como a palma da man, pero dame o mesmo, sairía de excursión tódolos días. E soño, soño día e noite con darlle a volta a España enteira como xa dixen noutras ocasión. De pobo en pobo e de cidade en cidade. E fartarme de ver mundo. Malia que todo, todo xa sei que me será imposíbel.

martes, 15 de mayo de 2012

O QUE NON MOLLA EN MONTE TORÁN, NON MOLLA EN TODO O VRÁN


O QUE NON MOLLA EN MONTE TORÁN, NON MOLLA EN TODO VRÁN
Hoxe foi a festividade da primeira romaxe do vrán: Nosa Señora de Monte Torán. Con esta lexendaria festa arranca según din e dixeron sempre os máis vellos da redonda a troula de festas e romarías da nosa comarca.
Mais hai un dito popular que velaí quedou para a historia, o que dá título a este artigo. Pero non se refire a beber para mollar a palleta os gaiteiros senón a iso que xa de entrada supoñeríades. Dende neno toquei nesa fermosa romaxe e dende logo nunca vin tanta “efervescencia” nin fogaxe na xuventude, pois por outra banda, “en maio aínda a vella queima o tallo” e iso é sinal de arrefriamento.
Malia que colle fama e bótate a durmir, cando o río soa por algo é, a saber se antaño os mozos non se facían de rogar como agora que, se as mulleres non toman a iniciativa o mundo acábase por falla de criaturas. Xa Deus goberna e como dicía un vello cando lle nacío o seu primeiro netiño: “A trascendencia queda seghurada”, mentras limpaba o beizo despois de escanciar unhas ghindandas de tinto e caña de herbas.
Pero outro dos refráns -porque a vida dademún é máis ca refráns- que mantén o fervor da Santiña é este: “A Monte Torán, tódolos tolos van”. E quén vos dí que as cabezas tolas e quentes non facían honra á primeira frase!
Empero todo isto e cos anos que levo neste oficio de troula e sendo un bo observador da vida, eu penso que a romaxe máis “mollada”, en tódolos sentidos é a de San Fins do Castro. Alí xa vin máis de catro pitanzas, de outro xeito nesa data estamos en plena canícula e tamén é cando máis lumes hai que “apagar”.
 Recordo unha noite nesta romaxe do San Fins: Dous pais estaban ó axexo das parellas que baixaban do “aquel de aquelare” ou de falar as súas cousas -nunca debemos ser tan ben pensados- cando ás sombras do clásico petromás que alumeaba todo Castro, víu como unha das parellas que baixaban do monte era unha das súas fillas. Tusío e carraspeou mentras collía camiño para a casa. A filla non, o pai.
E hoxe pola tarde ollei como os labradores comezan coa milleira e coas fabas. De sotaque veume á cabeza aquela outra frase no tempo da Barquiña da Ponte: Ir ás fabas. ¡Manda carallo, meus, mesmamente parece que tódolos santos son abogosos coa cousa! E iso que non falei do San Bernardo, do Carme do Briño, da nosa Santiña do Faro ou de San Ramón do Esto sen deixar de lago á Santa Margarida de Baneira.
E así están as capelas cos tellados remexidos de tanto darlle a volta á tella para que non “haxa unha avería”, din as rapazas. E despois levan a culpa os pobres cregos que teñen as capelas sen retellar! O de pobres é un dicir.
Así que nada, meus, despois das romaxes e de os rapaces chorar coma mulleres o que fixeron coma homes, vemos as fontes das Santas ateigadas de panos lavadiños enxugando os pecados do que foi sen querer querendo. Nada, que as romaxes ò final non son máis ca un chanto de bágoas, porque…,  unha mala/boa noite a ten calquera.

miércoles, 2 de mayo de 2012

VIVINDO A TERCEIRA IDADE


Nada, amigos, que levo 15 días cunhas gañas tremendas de escribir, pero non atopo motivo. Como sabedes, práceme escribir de Corme, agáx que somos un pobo tan tranquilo que nin novidades hai. Así as cousas, pois, hoxe vou facer de Josemí, xa sabedes, ese que escribe sobor da Jett-Set; el lunes cené con la marquesa de Montrijo; el martes desayuno con los condes del Condado, etc.
Así que como dixen arriba e en vista da falla de novas, pois, copiando que é xerundio, aínda que eu non ceo con marqueses nin xanto con condesas. O pasado sábado excursión de carrocería destino A Fortaleza en Valensa do Miño, había pasado polo centro de Valensa, pero de traballo, e nunca subira a esa xoia que tanto me gustou.
Cada vez que visito unha destas obras en pedra, non podo evitar o pensar como e de que maneira traballaron tanta pedra sen recursos de ningún tipo. E ata me parece crer que os pobres canteiros tiveron que facelo a base de lostregazos e sen cobrar xornal. Aquí si me lembro dos siñores marqueses-terratenientes e da nai que os paríu a todos. E ata rezo por eles, pero pensando que gocen das marabillas do inferno se é que o hai. En certo modo ata desexo que haxa Ceo e máis inferno.
Como diría o Josemi: xantamos no hotel Glasgow e pola tarde visitamos en Baiona o monumento á Virxe da Rocha e  outra fortaleza: a de Monterrei. Tres kilómetros de murallón que nos levou unha hora. E aquí si quedei abraiado en comparación ao de pola mañá. E pensei na miseria da vida destas pobres xentes traballando gratis para o señor feudal do Val Miñor.
Pero non quero matizar máis nestas calamidades que xa todos coñecedes. Pola noite cea con baile e ao día seguinte, domingo, saímos deica A Garda para subir a Santa Tecla. Foi unha das cousas máis fermosas que tampouco visitara aínda que xa toquei varias veces na Garda. Logo pola tarde, e de camiño de volta, parada en Vigo para ver a saída dun trasatlántico, algo emocionante o ver como se vai separando do peirao sen axuda de remolcadores.
E aló na baixa tardiña, a clásica parada en Padrón para probar o seu pulpo e calamares, non podía ser menos. Pero nada, meus, que isto non me chegou a un rincho, dito sexa en termos cormeláns. Agora estoulle collendo o gusterilín a isto da xubilacíon e “tou desenfrenado” por viaxar. Foime duro os dous primeiros meses, pero agora síntome ceibo de estar suxeto a días e horarios de dar clases. Isto é vida, amigos, e aquilo que vos comentei da caravana xa está a punto, en certo xeito síntome moinante despois de durmir e convivir tantos anos no furgón e convindo con moinantes, realmente vai ser emocionante o de facer caravaning.
En conclusión, que non quero traballar máis, somentes a banda ata que Diolo queira, pois iso faime falla mentres viva para sentirme realizado musicalmente falando.



jueves, 12 de abril de 2012

FISTERRA DO MEU FEITIZO





A Roberto Traba Velay



-------------------------------------------------
Un ano máis e van 55 dende aquel primeiro cando eu tiña 13 aniños. E sigo sentindo o mesmo cada ano: unha sensación de espiritualidade que eu mesmo non son capaz de saber o porqué. Ou máis ben non sei expresar este sentimento de malencolía chea de feitizo.
De novo tres días máis como cada ano, e, cada vez que albisco Fisterra dende as curvas de Sardiñeiro, velaí xurde esa sensación distinta de outras vilas que tamén visito con o sin a banda cada ano.
Quérote, Fisterra, pero ó mesmo tempo fáisme mágoa. Cando na noite escura rematamos as procesións, de novo nas curvas do alto de Sardiñeiro teño que mirarte de esguello. Nas noites de Luar na Lubre, o teu Cabo mesmo parece un trasatlántico, cal Titánic afundindo no medio do océano. E eu na proa..., a escena máis romántica da película. ¡E tocando o violín coma os músicos do barco!
Este ano percorrín durante a tarde do Venres Santo -como facía de neno- ata o último curruncho do casco antiguo, quixen rememorar cada carreixo estreito coma os do noso Gafote ou da Man Peluda. E, a xente ollábame na tarde de orballo, ata que os xeonllos comezaron a deixarse sentir pola rilleira orografía coma en todas as vilas mariñeiras.
Malia que a praza xa non é a mesma pola súa reforma, e miro onde estaba aquel palco de táboas engalañado con hedras cando tocabamos o Domingo de Pascua despois de dous días de procesións, xa non é o mesmo. E o vello campo de fútbol fronte á Igrexa cando coa banda tiñamos que tocar cada gol, aos de Fisterra a peza completa e aos visitantes catro compases. Tamén recordo os dous días a peixe en Casa Velai. Coa señora Velai había que cumplir a vixilia: caldeirada ó xantar e á noite. Pero iso si, pán fresco da súa tahona. ¡Ata o Domingo que..., por fin chegaba o guiso estofado de carne!
O tempo pasou e xa casemente non coñezo a ninguén, somentes aos organizadores das festas e algunha amizade de vello. Pero agora son as netas das mociñas que eu coñecín as que bailan a Danza dos Paus. Entrelas e as súas avoas xa pasaron súas nais. Malia que xa non recoñezo nin ás súas avoas, as avoas da miña idade que entre bis e volta a comezar Da Capo, nos faciamos amigos á forza de mirar de esguello. De mirar a elas, á partitura tantotiña.



¡Que mañás e tardes do Sábado de Groria naquel local que hoxe é o Local Social ou de Proteción Civil moi preto do Castelo de S.Carlos onde anos despois toquei tantas veces con Novas Ideas. ¡Cantos recordos, Fisterra, cantas lembranzas!
Un ano máis revivín a Resurreción do Domingo de Pascua como tantas veces de neno e mozo. E reprimindo as bágoas sen que me ollen os compañeiros, eles non o entenden. Ou quizais o entenderán dentro de outros 50 anos. Non me dá vergoña dicilo, un músico que non chóra non é músico, non ten sensibilidade.
O tempo fixo a súa parte, pois, ata o frontispicio da porta da Igrexa vai indo degraído. O mesmo cá miña face enrrugada. O mesmo cás cariñas das rapazas que bailaban connosco. ¡Que pronto pasou o tempo! ¡Ou quizais pasamos nós por el, vaite ti a saber! ¡Ata quixera voar no tempo o mesmo cás pombiñas ceibas cara O Ceo no Aleluia da Resurreción!
¡Ai, Fisterra, eres para min un amor de sofrimento, de dor, de…, non sei, pero de algún xeito eres a parte máis sentimental do meu libro. En ti, Fisterra, fixo meu pai Basilio a súa primeira e última actuación do ano 1.967 de aquel Domingo de Pascua. ¡Como non vás ser forte para min, Fisterra!



-----------------------------------------------------



P.D.Meu pai é o 1º pola dereita da foto. Foi a súa única actuación de aquel ano, a primeira e a última. Estaba dirixindo a Danza dous Paus, tamén a súa última peza.



------------------------------------------------------------



2ª P.D. Sería unha descortesía non adicarlle este traballo ao amigo e escribidor Roberto Traba Velay, do bar A Galería de Fisterra. Hoxe, e sen saber un do outro, publica a Voz de Galicia un traballo del onde fai unha meirande semblanza do meu libro e hónrame coa súa boa escrita.



Grazas Roberto.

jueves, 5 de abril de 2012

LA SAETA-A.MACHADO. Música:J.M.Serrat







LA SAETA





¿Quién me presta una escalera para subir al madero, para quitarle los clavos a Jesús el Nazareno?



¡Oh, la saeta, el cantar al Cristo de los gitanos, siempre con sangre en las manos, siempre por desenclavar!



¡Cantar del pueblo andaluz, que todas las primaveras anda pidiendo escaleras para subir a la cruz!



¡Cantar de la tierra mía que echa flores al Jesús de la agonía, y es la fe de mis mayores!





¡Oh, no eres tú mi cantar!

No puedo cantar ni quiero a ese Jesús del

madero, sino al que anduvo en el mar!


-----------------------


P.D.Para quen o queira ver en orixinal, buscar:Vídeo de La Saeta por J.M.Serrat. É algo fermoso que fai estarrecer e chorar.Que vos guste.

martes, 3 de abril de 2012

¡CANTOS DÍAS PERDIDOS NA VIDA!


Quizais nunca nos decatamos disto tan cotián, pero na vida perdemos milleiros de días. Porque a vida non solo se compón de dar ao alento, comer e durmir, pasexar ou bailar, e así un longo, etc..
A onde quero ir, ou ben chegar?, pois, a eses tantos días parvos e tontos que se perden por unha renxeira máis parva aínda. A eses tantos días que ao longo da vida estivemos sen falar coa muller, cos fillos, cos netos e demais familia que, terxiversando unha vella frase: “o campo non cría por falla de auga”.
Agora que cheguei á terceira idade, ou sexa, á terceira división como se no fútbol se tratara, estou facendo un resumo das dúas anteriores etapas, as mellores da vida por moito que digan que esta é a mellor. E penso, logo eixisto, cantos anos hai que non falo un longa conversa con curmáns, tíos e tías, compañeiros da escola que viven no mesmo pobo ou mesmamente fillos e netos!
Outro tempo perdido na miña maneira de velo é a de xogar unha partida para iso, para matar o tempo. ¿Para matar o tempo?. Que frase tan crú sempre foi esta para min. Pero si o tempo é ouro! O tempo hai que aproveitalo a máis non poder. E falo do tempo de ocio, despois do traballo, o meu de agora mesmo. ¡E poñerse a xogar ó parchís ou ó bingo de perra e media. E sen dar fala!
Non sei se son diferente, pero eu o mellor pasatempo o encontro na conversa, na fala, na distinta maneira que temos de ver unha mesma cousa ou feito. Mais iso si, sen alporizar o máis mínimo, que a charla sexa para relaxarse.
Pero non, quizais nos escondemos nunha partida por non ser capaces de entreterse cunha conversa. Tamén é certo que cando un grupo está de palique, de seguido pasa outro coa retranca cotiá: “Aí están eses falando de política”. Pois mira por onde, ó mellor era de fútbol. E como se fora de política, é acaso un pecado?
De algún xeito, lembro con nostalxia aqueles tempos dos nosos avós cando estaban de palique ó abeiro dunha solaina ou dun cabazo. E falando diso, xa o comentei noutras ocasións, tiñan máis conversa os vellos mariñeiros da miña nenez sentados no pau de barco de Debaixo da Capilla, que agora na Casa do Mar, erguida casualmente no mesmo lugar. Eles, os nosos devanceiros falaban do tempo, do mar, da maruxía ou do nordés e discutían entreles coas distintas opinións en prol da súa profesión. E iso tiña un valor incalculable.
Mais o que verdadadeiramente me fai mágoa, é o dos días perdidos coa familia, porque hai cousas que aínda se recuperan, pero o tempo non camiña deica atrás e…, o perdido, perdido está. Un día, unha semana, un mes ou un ano de renxeira, enfado, ou non saber entenderse, é un anaco da vida roubado para sempre. Quizais non somos tan eleutos como parecemos e o coeficiente do noso caletre non dá moito máis de un cinco nun nivel dez. ¡Cantos días perdidos na vida!

domingo, 25 de marzo de 2012

AQUELES TEMPOS DA REMUDA


Aquí en Corme non había esa costume a Deus grazas, pero namais cruzar o Río Anllóns, a cousa era do máis habitual. Refírome a que estabas bailando cunha rapaza e conforme querías entrarlle á fala, veña, outro galán che dicía mentres xa ía collendo a man da rapaza: ¿Permites?. E había que permitir, sen remedio.
Había pezas de baile nas que unha moza bailaba ata con seis, e son testigo por oficio. Non me faltou moito para levar unhas lóstregas na miña primeira festa cando con 13 anos saquei unha do meu tempo a bailar, e, nun tristrás aló veu un da parroquia e quedei no medio do campo da festa todo desanxelado. Quixen facerme o valente, ata que outro rapaz me dixo que era así a cousa, que lle chamaban a remuda.
Visto así, era un machismo total, pois as rapazas non podían negarse. E xa me diredes vós como quedaba unha moza despois dunha peza normal de tres minutos remudando con seis mozos.
Mais o conto non quedaba aí, a cousa era anos adiante, como lle plantexabas a unha moza que estabas toliño por ela. Quedabas coa palabra na boca e había que volver na peza seguinte. Algunhas veces teño visto e facelo tamén o de volver coa mesma rapaza durante a mesma peza de baile. E aproveitabas para engadirlle o antes comezado.
O antes comezado sería por exemplo: “Como te chamas?, diciaslle mentres ías axustando a man á súa cintura. “Pois, María do Carme”, dicíache. “E…, tés mozo…, ou…?”. E a resposta que escoitabas era a do máis feo da festa: “¿Bailas?”, mentres te deixaba “sen as mans na masa”, dito sexa ao revés. Vamos, como se xa non estivera bailando!. E ala, ata a peza seguinte. Ou sexa, que tiñas que irte declarando a plazos cando aínda non existía esa modernía de mercar lavadoras, coches e mobles.
Volvías na peza seguinte e xa ela che preguntaba o porqué se tiña mozo. “E que…, verás, gústasme e…, quería quedar contigo”, lle dicías tremendo que viñera un remudeiro. ¡Ai, meus, pero xa non había máis remudas, ao primeiro que viña xa ela lle respondía: “Non, é o meu mozo”, así de súpeto. Porque ante isto non cabían remudas, e con esas verbas quedaba abolido o “artículo de lei”.
E de repente sentías encher o peito dúas veces, unha por librarte da remuda e a outra por esa correspondencia á túa media declaración que aínda non tiveras tempo de rematar. Aquilo tiña a súa parte boa á hora de facer completa a declaración, xa elas facían o outro cincuenta por cen, ou sexa, como na Declaración da Renta, a metade en maio e o resto en outubro. E xa podías quedar tranquilo ao pé dela que ningún outro volvía a remudarte.
Pero todo na vida ten a súa parte positiva. Da mesma maneira que non hai dous sin tres, tamén di o refrán: “Non hai mal que por ben non veña”. Así, se a moza era antipática e algo fea –porque coa luz do petromás non tiñas tempo de verlle a cara- librábaste dela antes de que o animador da orquestra chegara á parte aquela da canción: “Agua que no has de beber, déjala, correr, déjala correr…”. E vaia se corrías, corrías buscando outra, era un bolero e había que aproveitar o arrimado cunha máis agraciada. Ou sexa e dito en Román Paladino, cou outra que “lle debera máis favores a Deus”.
P.D. Os favores eran referente á súa beleza, non sexades mal pensados. Sempre se dixo cando unha moza non é aló moi rechusqueira: “Poucos favores lle debe a Deus”.

jueves, 22 de marzo de 2012

POEMA Á MULLER DUN MÚSICO

POEMA Á MULLER DUN MÚSICO

--------------------------------
Era o vinte de decembro, un ano que xa ficaba,
e a orquestra Lira de Plata, no Miramar soaba.
Ano sesenta e catro, cando Papiri cantaba,
ás dez e vinte da noite, coa súa branca guitarra.
Cae la Nieve, dicía, aquela canción de amor,
amor que eu declaraba, a unha bela rapaza.
Toda celme puxen eu, que do corazón brotaba,
arrullada quedou ela, con algo que non contaba.
¡Mais, para saír do apuro, que tan abraiada estaba,
dixo sen mirarme á cara,
volta dentro dunha hora queu con esto non contaba!
Unha hora era moito, e o corazón latexaba,
voltei ós vinte minutos, que xa máis non acougaba.
Chamábase Gabriela, bela fror do rosal senlleira,
doume o sí toda sinxela, e, ata hoxe compañeira.
Diante de Deus casamos, unha mañá febreira,
xuramos amor eterno, e, ata que El o queira.
Pero o Ceo tornou escuro, xa na preta primaveira,
cando tinxidos de dor, a vida veunos tristeira.
Bágoas, chantos, compañeira, cando a ledicia afroraba,
cal lúa de mel truncada, na escura mañá bretemeira.
Mais tras de trafega angueira, ós tres fillos abalamos,
e con ledicia criamos, na camiñada rilleira.
Ás vodas de ouro cheguei, aledando mil turreiros,
ó meu son bailaron milleiros, desde os trece que empecei.
Pro, desde o Lusco e o Fusco, xa non quero máis troular,
quero ouvir o teu arrolo, e, ó teu lado aloumiñar.
¡Canto che debo, miña, toda unha vida soliña,
mais tras tanta vaguedade, non quero máis soidade!
Xuntos faremos a andaina, no mencer do novo albor,
e direiche baixo a solaina, ¡sígote querendo, amor!.

--------------------------------------------------

P.D.Este poema do meu libro "A música en Corme", foi lido en Neaño o pasado domingo na homenaxe á orquestra Lira de Plata, como salientou A Voz de Galicia.

domingo, 18 de marzo de 2012

A PAPÁ, NO DÍA DO PAI


Ola, papá: Sabes?, mañá é o Día do Pai, unha moda que daquela non existía. Naqueles tempos o Día do Pai era tódolos días. Agora solo é un día ó ano, e, para os que teñen esa sorte, que non son todos. Ó fin e ó cabo, tantotén un día máis coma sen el. Ou non, vaite ti a saber. Cando non tés nada, unha miudeza de agarimo fáiche esbozar un sorriso; unha ilusión; crer que te queren de verdade, sobor de todo cando che veñen co agasallo, un estuche ateigado de modernías, pero… valeiro de amor.
Non sei porqué che escribo se falo contigo tódolos días, será logo porque é un día especial e a ti tamén che gustaba escribir e recibir cartas. ¡Que boa caligrafía tiñas, meu! A min tamén me prace, somentes que agora xa non se estila a pluma nin o bolígrafo, aquel último invento que pouco conocíches. Ata maxino que unha carta á man levaba algo máis de un, algo persoal. E claro que o levaba. Non é de extrañar entón, que agora as cartas van orfas de cariño. Realmente xa non son cartas, pois, xa nin se escriben en papel!
Papá, levaba sen escribir uns días nun moderno blog que teño, quizais por mor do Santo Xosé convertido en Día do Pai. A medida que se ía acercando funme quedando irto, quedo, sen saber que tema escoller. Ata que foi agora cando decidín escribirche aínda sabendo que se vai perder na lonxanía do camiño. Pero se rezar é falar con Deus, eu prefiro escribir. ¡Aínda lembro o teu sorriso escribindo en col do mostrador! Sabes?, aínda gardo tódolos teus escritos, e, cando os leo a miúdo, parece chegarme o recendo das túas mans mesturado co ulir varolento do tempo.
Xa ves, meu, cheguei á xubilación, pero non teño arranxo, non sei se vou para vello ou para máis neno con tanta sensibilidade. Sempre pensei que coa idade sería máis rexo, máis forte, o mesmo que as vellas árbores. Pero non, non son unha planta, sabes?, aínda que ás veces o desexo.
Papá, hoxe quería escribirche unha carta leda, contarche cousas novas, algo que che fixera sorrir. Pero non me sale, papá, chegamos a unha etapa da vida onde a realidade supera á ficción. Aquela vella frase: “Se non o vexo non o creo”, xa quedou moi lonxe. E de aquela outra: “ Esto a min non há de pasarme”, e mellor esquecelo.
Quería seguir, papá, pero non son capaz. Quería felicitarte de outra maneira no Día do Pai, pero…, que queres que che diga, esta carta é aberta e a xente non está para tristezas nin lle importa a nosa vida, cadaquén ten abondo coa súa. Somentes falarche da banda que é a mellor terapia para min, que esa foi a mellor herdanza que me puidéches deixar. Pero namais, vamos rematar eiquí, pois, aínda que escribiría ata mañá ó albor, os ollos non me deixan ver.
Esquecíame, papá, tés un bisneto novo: Álvaro, a el tamén teño que compoñerlle un pasodoble o mesmo que aos curmáns: Abrahám e Alexánder que xa teñen cadanseu. E para sorrir un pouco, dicirche que me trabuco cos nomes dos tres por comezar coa primeira letra do abecedario, de cotío me confundo. Tamén vou vello, asegún eles, mais desexarlle que as paguen é pedir que cheguen a lonxevos.
Quérote, papá, nin o tempo nin a lonxanía nos separa. Bicos

martes, 6 de marzo de 2012

DON LEO, O PICADOR PECADOR.


Contaban os vellos do lugar que nacera unha noile de lúa chea aló no comezo de agosto, e, como o seu “eróscopo” era Leo así o bautizaron. E ben dito e ben feito, se o “zosdiaco” é un sino fogoso, velaí saíu el. Tampouco tivo culpa a criatura, que, xa en nacer fora prematuro, ou sexa, setemesino. Os seus vellos, que abofé, aínda eran mozos, non tiñan outra televisión máis ca o aquel de aquelare.
Namais terse de seu, ou sexa, en pé, xa comezou a facer das súas: larpeiro dende o primeiro día, comezou subindo riba do talliño da cociña e logo á banqueta para de alí en col da artesa chegar ó alcedeiro e lamber o mel do pucheiro de barro de Buño. E velaí con tantas lambetadas como el se foi facendo dociño dende neno! Tamén tivera sorte na escola do Catón, pois, aos pobres non lle poñían deberes para a casa, xa se debían pufos abondos nas cánebas, as tendas de algún día. E nas baiucas o viño purrela, o máis cativo, pola secura das canexas salpresas.
O rapaz fórase criándo e facendo honra dende o primeiro día que era un Leo: De bo corazón e xa, o resto: Maxestuoso e fardante; o centro de atención dende a primeira comuñón; apaixoado e con moita imaxinación; o xogo e a vida nocturna; fachendoso e crerse el mesmo as súas historias. Nada, un Leo que máis ben era un león.
Nacera no tempo de fame, pero el maditunha pasou: se o mandaban coas vacas, muxíaas no monte e fartura de leite con escallos do millo alleo. Se tiña que ir apañar ás patacas, velaí copiou da festa de Leiloio, patacas á tilla. Mazás, peras e canta froita había na baixa, escolmaba os froitales que nin para os merlos deixaba unha mazá rebellida.
Con quince primaveras sacara o “carné” cunha vella do lugar que os “ensinaba” a todos por un real dos do furado. E aprobou o exame: sacou un dez de nota. Diso en diante, os rapaces do lugar lle chamaron O Nota. Tamén dicían as boas linguas que…, a mestra sabía lepe ensinando ós rapaces.
Chegou a mozo e o día das Quintas tomouna de dúas maneiras, a primeira na Axundantía: “Que oficio tienes?”, preguntoulle o escribinte. “Eu?, eu dou a todo ho, usté non me coñece que senón…!”. “¿Sabe nadar?”. “Eu…, nadar eu?…, coma un peixe”, díxolle el. “Pues si dá a todo, destinado a Cádiz para la cocina pelar patatas. Y por mar, ya que sabe nadar”. E a segunda tomouna, pero de viño e callos ata que botou a mascada subindo o Faro na bicicleta.
O día de subir á mili, a pobriña de súa nai, ben humilde por certo, enchéralle unha saquetiña de lenzo con tortilla, chulas e unha tira de touciño por mor do viaxe en trén deica Andalucía. A comellada chegou, pero dentro del, a bolsa apareciu nunha silveira antes de Carballo. Era moi previsor este home, non fora o demo que escarrilara o trén e coellos e raposos comeran aqueles friames.
Un mes despois de xurar bandeira xa era cabo furriel da cociña e tres meses adiante ninguén o coñecío cando veu de permiso. Ata a súa moza, que, tan pronto el se foi, ela tamén se foi; pero casar con outro de moi lonxe. E de boa se librou a rapaza!
Anos despois sentíndose triste e coitado, casou por despecho da noite para a mañá. E velaí comezou a facer realidade o seu “zosdiaco”. Na súa muller non, coas Leas coma el. Pero era un home de tanta sorte que, unha noite estaba en cama allea pecando no sexto cando escoitaron na casa un ruído. Coa roupa nun manoxo brincou pola fiestra na horta chea de canaveiras de chícharos e con tan boa sorte que non se cravou en ningunha. Estaba o home resignado poñendo o pantalón, cando escoitou no peitoril: “Leo, sube que non era o meu home, foi o gato na cociña que tirou o prato do leite”,díxolle ela en voz baixa.
Leo moi pronto comezou a ser famoso en facer servizos, pero non sociais, o de el eran viúvas, disvorciadas e desatendidas que sempre houbo e haberá. Tan pronto ía a un soterro, velaí estaba ó día seguinte ofrecéndose polo de arranxarlle os papeis á viúva de turno. Coñecía a canto funcionario había en calquera “ministración”,dicía el. E hala, outra vitima ó cesto. E a mantido, faltaría máis. Logo xa era o home da casa. Da de el non, das alleas. Outra das súas especialidades era levar xente á meiga de Baíñas, por suposto que foran mulleres. E nunca tiña présa, alí era o xefe da casa de ir tantas veces. E xantaba como Deus manda e daba herba ás vacas se facía falla.
Os anos viñeron vindo e o noso home miraba agora o seu vello cinturón. Cada vez que levara “a ello” a unha vitima, fixéra unha fisguiña no cinto. Unha tardiña ó sol de inverno dóuselle por contar cantas tiña. Ata que chegou a cen. Fixo unha fisga nos cen coa navalla e seguiu contando: sesenta e nove máis! Aquela última cifra soáballe de algo, pero xa non sabía de que. O sol deixou de quentar e comezou a pasar o cinto ó redor do van, engarfiou a punta da fibela no vello e froxo burato e o sobrante colgou por falla de cinteiras, o mesmo ca o seu “anguiolo”. Pensando nel, falou entre dentes: “Acabamos, compañeiro”. E recordou aquela súa frase: “Todo o que veña á rede é peixe, mais, agora que o penso, xa non sei se pesquei ou me pescaron”.

------------------------------------------------------------------------------------------
P.D. Este é un conto para o inverno basado nun feito real, pero con nomes e lugares desvirtuados.





miércoles, 29 de febrero de 2012

O MEU PRIMEIRO MÓBIL: O TOCHO





Custárame sete mil pts. das de verdade, aló polo 1.995, e do melloriño, un Motorola como Deus manda. Pero iso era un móbil e non estas mariconadas que agora fabrican. Aquel era un teléfono de peso, e nunca mellor dito, casemente un cuarto de kilo. E que maneira de fardar, ata os compañeiros da orquestra andaban ledos.
Recordo a primeira festa co estreno do ditoso móbil. Aquilo “molaba” cantidade. Logo da sesión vermut, un churrasco con criollos arrecendía en col da mesa da parrillada. De convidado (á forza, por suposto) o axente de turno, que por encima de limparnos o 20%, pois, tamén limpaba o beizo á nosa conta.
El nunha cabeza da mesa e eu na outra, como debe ser, para algo un era o xefe e á nosa destra cada un co seu móbil. Mesmo parecíamos dous pistoleiros do Oeste a punto de disparar. Entre o churrasco, os criollos e a fonte de leituga, dademo se falou doutra cousa máis cá dos móbiles. Logo para celebrar tal modernidade, pois, unhas cuantas máis de tinto e un postre ben pingueirado de wisqui. Un día era un día.
Dous anos adiante xa comezaron a saír ao mercado os pequerrechos e o vacile comigo era de cotío, ao meu lle comezaron a chamar O Tocho polo cañarte que era. Pero un día chegamos a Portugal para facer unha festa e namais baixar do furgón, veña os “ye-yés” a chamar ás súas donas: “Cariño, me oyes?”. “Estás ahí, cariño?”. E así media hora, pero as Cariños non contestaban.
Até que aló escondido trás do palco para non pasar a vergoña, saquei eu o meu Motorola por probar. Se os máis modernos non tiñan cobertura, a onde iría eu co meu “tocho?”.
Mais a sorte estivo do meu lado:“Gabriela, escóitasme?”, “si ho, xa chegáches logo”. De repente sentín un calor de vinganza pola burla e saín ao medio do campo ( o turreiro da festa, en galego) falando coma quen non quere a cousa polo de darlle envexa. E saquei peito fardando co meu cacharro, que carallo!
Namais eu rematar, velaí comezan todos en fila a pregarme falar polo Motorola despois de pedir perdón co vacile do tal cacharro: “Ben, pero a dez pesos a chamada”, dixen eu pensando en facer o día antes de cobrar a festa. Todos aceptaron, mais…,malditún peso me diron. Pero quedou claro que O Tocho era O Tocho, para algo tiña corpo e con antena.
E alí viaxaba o Motorola cargando a batería no salpicadeiro do furgón. ¡Ai, cando soaba, aquilo era máis festa cá que íamos facer. E xa podíamos cruzar con Tráfico e falando con aquel Tocho pregado á orella! Nada, eu penso que ata lles caía a baba en tal ver.
Malia que agora non podes rascar unha orella conducindo aínda che pique unha avispa, de seguido te avispan eles. E a baba, a baba cáenos coa receta, pero esta non entra no Sergas.

miércoles, 22 de febrero de 2012

AS PARELLA DA AGORA, DECLÁRANSE?


Hoxe toca falar de amor, ou saber se nas parellas actuais hai iso, amor. Levo toda a vida entre rapaces, entre unha mocidade que se criou ó meu lado, onde, así a ollo de bon cubeiro penso que pasaron preto de min uns 150 dito sexa en números redondos. Falo dos 27 anos da orquestra e dende hai 9 na banda.
Algunhas veces lle pregunto se saben declararse e sorrínme sen resposta. E así se fan noivos sen declaración previa. O de noivos é un dicir. Cada ano por San Valentín, teño que recordárlles na banda o do ramo de flores. E non vexades vós o que mo agradecen! Ata me dan as gracias de parte delas, das súas noivas, pois non fondo para a muller, o mellor galano segue sendo unha flor! Aínda que, cunha xoia quedarían máis ledas!
Eles pregúntanme como é iso de declararse, que hai que dicirlles, como hai que facer? Ou sexa, que, o romanticismo perdiuse, xa ten un pase que suspendan en matemáticas, pero en químicas tamén deben suspender e o amor é iso: química.
Falando disto, vou contarvos unha anécdota real cun dos “meus” rapaces: Estábamos xantando nunha parrillada -porque os músicos somos de churrasco con criollo e viño de barril- e un dos compañeiros non quitaba ollo da camareira, unha rapaciña nova e de bo ver. El é tan bo rapaz como tímido. Ata que lle entramos á cousa: “Veña ho, que esperas prá dicirlle algo?”. “E que non sei que dicirlle, nunca tiven moza!”, dixo el. “Pois home, algo poético ou así”, lle dixemos.
E así foi, meus, como nunha das idas e voltas da rapaza lle soltou treméndolle a voz: “Nena, tés o corazón como a roda dun carro”. Ai, Deus, a rapaza fuxiu mentres nós quitábamos os panos prá enxugar as bágoas. E o pobre quedou desanxelado: “Fíxeno mal, logo?”, preguntou. E máis risa en col da mesa.
Como vedes e ledes, isto non ten arranxo, que non saben declararse, vánse achegándo e disque “quedan prá saír o sábado de marcha”. Tamén é certo que a maoiría xa se coñecen no colexio, pero aínda así tiña que haber unha declaración como Deus manda.


Onde vai aquilo de: “Carmen, estou toliño por ti, nena, queres ser miña moza?”, dicíamos coa boca máis enxoita que un monllo de palla. E as Carmen, Pepitas, Manolas ou Josefas non podían resistir aquilo e quedaban feitizadas e sen durmir ata o domingo seguinte para saber si a cousa fora polas dúas copas de coñac Terry do pretendiente –polo dos nervios- ou llelo ían corroborar o vindeiro domingo.
Pero a cousa non solo era o coñac, o conto era que había que ir ben fardados con traxe e gravata dos días de festa. E coas ondas do cabelo pregado de gomina como se nos lambera a cucha. Logo e despois do afeitado, unha loción de Floid ou Varón Dandy que facía repelús. Eu ata maxino que máis ben quedaban alouladas con semellante cheirume, pero no fondo daba resultado. Seis meses adiante case nos desmaiábamos co primeiro bico, ou co sabor a Jazmin e o ulido a colonia La Maja e xabón Heno de Pravia. Elas tamén tiñan as súas artimañas para resaltar a "súa natural beleza", ai non!
En resumindo, que o romanticismo é auga pasada, pero si aquilo era de risa o de agora é de chóra. Moitos bicos da perra, pero nin un de "tornillo". Moito móbil e o pantalón rompido, os cabelos sen pieitar, sen afeitar e…, non se saben declarar. ¿Bailar…?, como moito “Bailar pegados”.

miércoles, 15 de febrero de 2012

A RÚA XOÁN GAGO, REMATADA


















SESENTA ANOS DESPOIS
Era eu neno cando se fixo esta rúa, como adoito chamala: Rúa de Xoán Gago, xa sabedes o porqué. Ben, pasaron 60 dende aquilo, xa chovío, e aínda teño a sorte de a ver de novo transformada, agás que agora en asfalto, cousa que non é do meu agrado, pero entendo que para renovala en cemento de novo habería que cortar o tráfico ao muelle e non hai outra vía alternativa.
Coido que todo aquilo que fixera D.Xosé (O Alemán) xa vemos o que durou e duraría, pois o oitenta por cen da actual de cemento aínda era orixinal dos anos cincuenta.
Sen dúbidas, gustaríame que a arranxasen de cemento, sobre todo pola cor negra do asfalto e o cheirume do alquitrán nos días de sol moi forte. Pero como dixo hoxe un veciño: “tamén fai xogo coas aceras en negro”. A verdade que é unha cor que odio e rexeito, o negro, cando que xa Galicia é triste polo clima, facíannos falla colores craros e relucentes, pero en fin, éche o que hai.
E nada, que vos estou escribindo estas catro verbas ao mesmo tempo que estou escoitando as máquinas cando son as 12 do mediodía, pola tarde engadirei a foto de rematada, pois tempo lles sobra no día, e, como dicía o “vello de Madrí”, q.e.p.d., “cabrones de Cabra, queda inaugurado este pantano”.


P.D. A obra rematou ás 5 e a inauguración (?) será o vindeiro sábado pola tarde, haberá pinchos de lacón en fartura con orellas e follados. Quedades todos convidados, pois paga o Concello, que, total coma os demais concellos, non vai pagar a factura así que tanto lles ten que sexamos cincuenta ou cen.

domingo, 12 de febrero de 2012

A CONTROVERTIDA MARQUESINA DE CORME

Foi moito o falado en prol desta nosa marquesina, quén máis, quén menos non está de acordo co seu asentamento, pois, para mariñeiros nós, todos sabemos que case sempre chove de vendaval.


Isto vén a conto polo comentario no artigo de abaixo -que sempre agradezo, por certo- da miña veciña e amiga Maríasuagón. Ela dí:"gústame a utilidade da marquesina". Pero de contado que "sigue sen verlle outra, pois nin abriga da chuvia nin da sombra". Creo que non entendín ben, ou ela non expresou o que quería dicir, dende logo sombra a fai. Con respecto á chuvia, abriga máis do que parece, non sempre chove de vendaval e con vento. Son testigo por vecindade, de como estaba a xente ás 7 da mañá en días de chuvia, aquilo era de pena e tercermundista.


Pero unha das cousas que aprendín nos 15 anos na A.de V. foi que cando se pon trabas a unha cousa, hai que dar alternativas a outra, neste caso por exemplo: onde, donde, en que lugar, etc.


Porque o que dí María, é un pouco o sentir do pobo, todo quisque a buscárlle voltas, pero ninguén dí onde a poñería: "En calquera lado, menos neste", é a resposta cotiá. E eu pregunto: ¿onde é calquera lado?.


Cando veu o delegado da Xunta co tema das marquesinas -había tres concedidas para a nosa bisbarra- e llelo comentou ao alcalde, tivo que dicir sí ou non, pero xa. E sinalar o lugar, xa. De non ser así, iría para outra vila. Tampouco valía o quedarse co diñeiro e invertilo en cousas máis importantes ou necesarias. Creo que todos sabemos como as plantexan as administracións. Isto foi outra cousa que o pobo non quixo entender. Porque solo entendemos o que queremos entender.


Con respecto á ubicación, eu pediría ideas e solucións. Como todos sabedes, a miña cabeciña "non para" -frase de moda- en darlle voltas a Corme, é o meu pasatempo. Todo menos xogar a partida. E pásoo ben. Sen ir máis lonxe, o aparcamento fronte á Igrexa para coches de vodas e enterros, foi idea e petición miña dende hai uns 15 anos. Pero mirade que no da marquesina lle dín voltas e nada, que non saiu outro lugar máis idóneo aínda entendendo que "case sempre chove de vendaval".


E remato con esta teima dicindo que por moitas voltas que lle dín, o mellor lugar que atopei e abrigado do vendaval, foi entre a Fonte do Carral, e a caseta da maquinaria da rampla, xa sabedes. Pero empezan os peros: queda totalmente descentralizada para os nenos do colexio, pois solo teñen unha única parada. Imaxinade os nenos da Arnela! E a máis gorda se cabe: con Costas haberíamos topado, "mío Sancho".


Con respecto ao modelo tan singular-vangardista, tampouco couberon alternativas, o plano era así e, ou o tomas ou o deixas.


P.D. Fai máis abeiro do que pensades, quixera que virades á marxe dos viaxeiros, as nosas avoas e nais tomando o sol mentras esperan polo cotiá Rosario, xa é un lugar de encontro e pasatempo. E polas noites para os viaxeiros: ¿Que había antes disto? A cabina para unha persoa en caso de chuvia. Ah, e para os púberes comer pipas e de paso "ligar", se cabe, agora xa non están na porta da Axudantía.




ESPERO IDEAS PARA SE NO FUTURO HAI QUE CAMBEALA. E con respecto a min, pois iso, que é o meu mellor pasatempo, nunca máis lonxe de outra cousa. Bo día, meus, en Corme xa estamos de verán.




sábado, 11 de febrero de 2012

OLA CORMEÑOS, BO DÍA DENDE CORME








































Con este xentilicio nos citaba Álvaro Cunqueiro nun dos seus poemas cando a primaveira asomaba: "Ahí vienen los cormeños...". Pois nada, que vos quero ter ó día nas novidades que hai. Onte colocaron estas fermosas macetas na fronte da Igrexa para plantar nelas unhas árbores de adorno, ou sexa, coma nas cidades. Logo preto da palmera xa vedes os contendores subterráneos para vidro e cartón. Ao lado irán amais, os contendores correntes do lixo, isto é na parte de arriba que podedes ver o que parecen os bordes dunha xardineira.



Agora a cuestión é que aínda lle han ver xeito de meterse entre as xardiñeiras para meter os coches, pois sinto dicilo, pero aquí a anarquía é total. Aos venres e sábados, a marquesina-parada do bús, está ateigade de coches como así a fronte da nosa Igrexa. E nada, que non pasa nada. E alí dormen ata o día seguinte e o coche de liña cargando fronte ao quiosco.



Pero vaiamos a Malpica, a ver quen se atreve a aparcar fóra das marcas do concello. E non se nos ocurra facelo na Praza, alí xa é gorda a receta. Ou a Laxe, que tamén escriben. Eu penso que o noso concello non ten para talonarios de recetas, hai que ser consecuentes e entendelo, estamos en crise. De seguir así plantexaráse o de falar coa compañía da Ora, pois os tikes son miúdos e máis baratos. E ben pensado, non quedarían mal unhas cabinas para sacar os tikes de marras, ata lucirían de carallo!



En fin, que nos fan obras a tutiplé, pero logo cadaquén fai o que quere, no muelle arranxan as redes e alí quedan fardos de cordelos estando o contendor a dez metros, e no resto do pobo xa vedes, fermosas obras, pero o dito, unha anarquía total.

Bo día "cormeños".





martes, 7 de febrero de 2012

UN CUMPLE, 68 ANOS, PERO ESPECIAL


Hoxe 7 de febreiro cumplo os 68 tacos, valga a redundancia. Pero hoxe é un cumple especial por mor de cando hai 12 anos a estora -12,30 da noite do día 7- se me descubríu o que un mes adiante me levaría a perder un riñón, o esquerdo. Estivéramos tocando no Local Social de Estribela, na entrada de Marin e ó terminar ás dez, coma sempre ceábamos en Placeres.
Era unha sorpresa miña convidar ós compañeiros na peaxe da autopista a Santiago onde parábamos sempre, pero todo se truncou nunha mala noite e nun peor mencer do meu cumple dos 56 anos. Xustamente cando solo ían 30 minutos do meu día 7 sucedeu o que debo obviar, non hai falla. ¡Que cousas fai a vida, habendo tantos día no ano!
Mais, quen me diría que estes 12 anos foron os máis sobranceiros da miña vida: Director da banda E.Pondal ; acadar o 1º premio do Instituto de Estudos Bergantiñáns e a impresión do meu libro: A Música en Corme; profesor da Escola de Municipal de Música; aprovar o Celga-4 con 65 anos; compositor asociado dos Encontros de Música Relixiosa de Pontevedra; autor do Himno para o Ano Mariano da Milagrosa de Carballo; pioneiro en habaneras en galego; gravar varios cedés co nome de pezas miñas que dende hai tempo están colgados en Internet a marxe de soar en toda España; navegar neste virtual mundo informático e aprender mecanografía. E un longo, etc. que non cabería neste folio.
Non, non quero facerme unha autopropaganda destes sinxelos e humildes méritos, nunca máis lonxe diso, o que quero suliñar é que si naquel momento non saíra daquela doenza, iríame sen ver e dar vida a todo isto –tan meritorio para min- e sendo exactamente o mesmo que eu o era. Logo, unha das cousas máis importantes, que nunca a historia musical de Corme sairía do prelo para que dentro de centos de anos os nosos descendentes poidan saber que Corme foi a capital da música da bisbarra.
Efectivamente vivín moitas etapas de 12 anos na vida, xustamente cinco e media, pero nesta foi como vedes na que máis me realicei. De algún xeito, a miúdo mo lembra Xosé Manuel Varela, un dos meus profesores cando me dí con estas verbas: “Suso, quén te víu e quén te ve!”. O outro, o que me metío neste lerio cibernético xa imaxinades quén é: Óscar. Porque eu, amigos, á miña idade presumo de ter profes, os que conforman o eido cultural bergantiñán.
Mais é a miña baixa autoestima a que frea o meu achegamento a eles por moito azo que me dan. De algún xeito non podo esquecer que saín da escola sen o graduado. Ou máis ben, que a miña xeración non tivemos escola.
Pero están chegando as 12 da noite dos 12 anos, xa está ben de tanta rememoración emocional. Tamén cheguei á xubilacíon, agora Inserso a pasto e provar o avión, pois, ben pensado, xa non é capote… (¿). Logo o trén moderno e aquilo que vos falei da autocaravana. Estes días estou facéndome moi boíño coa parienta e creo que xa vai entrando, na caravana aínda non, a ver si xuntamos os cartos, de momento coa idea. E paseando, verbo de pasear.
Son as 12 e dous minutos do 7 de febreiro de 2012, xapiverdi meus, así en galego, xa teño 68 anos, nunca tan vello me vin. ¡Aínda que ben pensado, téñome visto máis bello! Bicos a todos

sábado, 4 de febrero de 2012

UN AVANCE DAS ACERAS (BEIRARRÚAS)






Ola, para os que non vindes a Corme cada semana, velaí un avance de cómo está a obra. A de enfrente, onde a Marquesina, xa está lista e nunha semana terminan con todo. Logo debaixo da Palmera van dous contendores subterráneos para vidrio e papel, ou sexa, como nas cidades.
Malia que xurdío unha dicotomía, houbo quen protestou por mor de non deixar máis ancha a carretera e roubarllelo ás aceras. Manda carallo, cando nas cidades están a facer máis espazos peatonís para a xente, como ten que ser. E máis no noso caso que, a fronte da Igrexa era o antergo Altar e polo tanto é un terreo do pobo para honra e desfrute. Dicía D.Xosé (O Alemán) que neste país sobraban inxenieros sen carreira!.
Hoxe sábado, a estora, as 7 da tarde cando tomei estas fotos, Corme parece de primaveira. Aínda que ben pensado, Corme sempre é primaveira! “Y vosotros os lo perdeis, “forasteros”. (Xa sabedes que isto volo digo en plán pavero, polo moito que vos quero e añoro).
Neste intre de quitar as fotos veño da Casa do Mar, da biblioteca e Asociación de Veciños, de pagar o ano que comeza, (de paso recórdovolo). A verdade que agora dan gañas de non saír de alí co ben que quedou o local, é algo inefable. Por fin a nosa Casa do Mar vai facendo honra á súa labor social en tódolos eidos, ou sexa, que ten vida ata o mesmo tellado.
Á marxe disto, falárvos do muelle onde cada noite mesmo parece o Muro da Coruña con tantos pesqueiros e camións. Aos “andantes” de pola noite, ata nos cae a baba en tal ver! Adxuntaríavos unha foto das descargas, pero a miña cámara non dá para tanto, aínda así, algúnha noite hei provar.
Como non sei máis que contar, dicir que esta semana viñeron poucos coruñeses de finde. Según me enterei pola axencia de información: “A Cormelana.com”, seica están un pouco entoumados coa friaxe cruñesa e alí están coa calefación a tope, ou sexa, o mesmo cá os pitiños novos coa bombilla á falla de súa nai, a galiña. (Perdón se faltei, pero isto é prá darvos raxeira e que veñades a vindeira semana. “Sin vós non somos nada” terxiversando a canción de Amaral).
A ver que me queda que contarvos, pois o asunto non é nada fácil dado o ben levados que somos, agora xa non vén a Garda Civil, nin Municipais nin nada por mor de non haber follóns, aínda que están moi desgustados, pois de seguir así teñen medo ir pró paro. Tamén se aforra o gasoil, todo hai que dicilo, aínda que eles podían andar co vermello que é máis barato, total quén ousaba mirrarlles o depósito?.
A verdade que onde van aqueles tempos de nosas avoas e nais reñindo pola sella da auga na Fonte do Campo, a cañeira do esterquiño diante da porta, as churras e os porquiños que ían comer as berzas e fuzar na leira da veciña, ou a roupa ó clareo no Perillán. E de aqueles rapaces que mallaban uns noutros de cotío. Agora dá prace ver os púberes ligando ó socairo da Marquesina.
Estes son tempos, meus, e non os nosos a trompadas e pedradas coas zondras. E agora, ai agora, agora danse bicos en fartura un tras doutro, que contraste. ¡Quén tivera 15 anos, este sí que foi un avance, ben pensado, o das aceras… tantotén!

martes, 31 de enero de 2012

NIN CARTA, NIN CARTOS, NIN CARAVANA


Como vos dicía no artigo de abaixo, pedín a xubilación, ou sexa que pasei ó desguace así con todas as da lei. A lei tantotén, agás que na xestoría dixéronme: “Suso, agora vai chegarche unha mensaxe no móbil, e logo viráche a carta coa contía”.
A mensaxe chegou, meus, pero do resto...: “Nin guiche nin velo”, dicían os canteiros cando eu era pequeno, e agora xa son “grande”cando comezo a encoller! Entrando no asunto, que nin carta nin cartos, a carta tantotiña. Pero non ho,non borrei a mensaxe para tela de recordo ata que chegue o pecunio, ou sexa, que se execute o participio do verbo cobrar.
Por conseguinte, desde hai un mes estou comendo á conta da miña bella –xa vedes que o escribo con b de Betanzos polo de ser boíño ata cobrar- e queiras que non, tés que aguantar catro cousas, xa non é ó primeiro que lle estampan o prato de arróz nos fuciños! Porque ela xa cobra sendo máis nova cá min. Debe ser das dereitas, ou fan do Feijóo-09 ou do Mariano,pois, de Raphael xa o era de moza e sigue sendo.
Pero sen devecer,e, "mentras peno espero" -dí aquel vello poema de Os Tamara- vou contarvos os proxectos en mente ata que Diolo queira. A cousa vén sendo que sempre sentín gañas de facer caraváning e darlle a volta a España ó estilo do inesquecibel Labordeta. ¡Agás que con la jefa hemos topado, mío Suso, non quere saber nada de caravanas, seica ten medo!
A pasada primaveira fomos a varias feiras de exposicion na zona de Betanzos e Sada. Eu namais entrar nos últimos modelos alucinei. Ai, pero a ela faltáronlle as bágoas para chorar co medo, mentres eu me deitei nas camas de tódalas caravanas. E nada, que non houbo maneira. A maneira víalla eu se a Primitiva deixara caer os 40.000€ dun modeliño xeitoso!
E agora vén un segredo que vos vou contar e que quede entre nós. Hai cousa de 15 días remexín na monovolumen ata darlle coa trécola de facer cama cos asientos. Isto foi dentro da nave, en Guxín. Un domingo animeina a entrar e probar a ditosa cama. En tres minutos estaba durmindo tan placidamente mentras eu subía e baixaba buscándolle máis prestacións á furgoneta, nevera, cortinas, etc.
Este domingo convideina a unha sestiña na cama de "marras", pero non pensedes mal, ou sexa, ben. Isto foi no outeiro don monte da bisbarra e con un “sol de carallo”, como de novo van cantarnos os rockeros de Riveira: Herdeiros da Crus. Coa radio de fondo e "servicio de bar", ou sexa, o termo e unhas chupilandas de merenda coa fermosa vista da comarca dixen prá min: “Ai, parece que se vai animando, a ver se podemos comprar a de verdade!”,
Pero todo foi unha van ilusión. Dúas horas despois, o frío fíxose sentir e decidimos arrancar. ¡Ai, Deus, o coche sin batería!
“Eu xa o sabía Suso, a min estas historias non me ván”, comezou o sermón, e iso que foramos á Misa. ¿Qué fago, Méndes, a quén chamo? E chamei a un amigo. En quince minutos alí estaba a patrulla do concello. Erguer os capós, as pinzas e arrancando á primeira. ¡Quen ten padriño, bautízase, xa foi sempre e será!
Mentres recollían as pinzas, vexo como un dos municipais lle chisca o ollo ó outro con picaresca e sorríndo, coma quén non quere a cousa. Ela, a miña bella, rubia para máis, estaba a medio entrever no terceiro asento envolta cunha manta tremendo de frío. Como se fora escondida, pero era tamén co xenio: “E agora ván por aí abaixo pensando que somos dous viúdos, non? Nunca máis”, díxome con raxeira mentres poñía o cinturón. ¡Como se aquilo fora o afundamento do Prestigge!
“Pois, ben pensado non se engañaron moito, eu estaba cunha viúda, a miña”, dixen con mágoa e fíxena sorrir. Pero adeus proxecto da caravana.



--------------------------------------------------------------------------------



P.D. Nota de última hora: A carta xa chegou hoxe día 1, escribíume unha señorita e isto mola cantidade, ante unha muller ninguén se atreve a reclamar. Agora falta o xamentendedes.

jueves, 26 de enero de 2012

ANINOVO E XUBILADO VELLO


Unha etapa máis da miña vida chegou a punto e final, dende este mes paso á lista dos xubilados, sempre que me queiran no Inserso, pois, tal e como están as cousas xa non digo nada.
Mais, non saibades a sensación que sentín despois de asinar os impresos da solicitude, namais saír e chegar á rúa quedei absorto. Algo cambeara en min en cuestión de minutos, de repente dinme conta que de algunha maneira non me sentía tan vello ata ese intre. Aínda sabendo que un día tiña que ser, que todo ten un comezo e un final. Que da mesma maneira que o pano se ergue nunha obra de teatro ó comezo da primeira escena, tamén se baixa ó remate da mesma.
Sabíao o derradeiro día das clases aos meus alumnos antes do Nadal. Pero calei e despedinme deles coma de costume, non fun capaz de dicírllelo. Os nenos non o entenderían, por algo son nenos. Quixen bicar aquelas cariñas que vin medrar un ano trás doutro, desexábao, pero non, non fun capaz. E comecei a ir gardando as leccións, os lápices e as gomas de borrar na carteira/mochila. Antes de apagar a luz, unha última ollada á aula fíxome voltar no tempo. Mais non, non chorei, cousa rara en min, éme algo inefable de explicar. E pechei a porta, agás que de maneira diferente, era para sempre, un doble peche.
------------------------------------------------------------------------------------
E por outra parte tamén a nosa tenda, o Bazar a Fonte cerrou as súas portas despois de 37 anos. Vamos, que mesmo parece que foi o destino para máis mágoa, que estes dous feitos acontecesen na mesma data. Se a música a vivín cou paixón, tamén a tenda non foi menos. Pouquiño e pouco, os andeis van quedando valeiros, mellor, polo menos fáiseme un pouco máis doce o final.
Con canta ilusión se abre un negociño cando estás no mellor da vida! E nunca maxinas que un día será o derradeiro. ¡Que pronto pasou todo, aínda que todo pasou no seu tempo! Cada mañá engadindo estantes e colgarexos. Cada noite maxinando en como colgar aquel xoguete á vista de todos.
Pechar a tenda foi pechar outra páxina principal da nosa vida, e sentirmos vellos, así, sen máis paliativos. Sintes a mesma sensación de cada noite cando vás baixando as persianas da vivenda unha tras doutra. A vida é o mesmo cá un libro entretido, vas pasando follas e chegas ó final cando menos o esperabas, cando estabas realmente disfrutando dese relato.
Agora, seguirei escribindo corcheas, fuelleándo no acordeón, serrando no violín ou espallando unhas notas no piano. Menos a trompeta que xa collíu varola aínda sendo o meu 1º instrumento e o máis doado de cantos probei. Logo seguirei dirixindo a banda ata que Deus o queira e nas noites e leceres, seguir estudando na miña escola persoal e escribindo para vós, para quén queira lerme. De rapaz non puiden estudar para ir traballar; mais agora que traballei, tempo terei de estudar.