Cando os máis vellos falaban de 50 anos atrás, eu quedaba apabullado en tal oír. Mais, velaí pasaron dende esa foto. Tiña eu 17 cando enchin a maletiña por min feita -e que aínda conservo- para irme voluntario facer a mili. Ou sexa, a senlleira maneira de poder estudar na Coruña. Vinte meses que pasaron voando na Banda de Infantería onde me chamaban o neno.
Que ledicia e doada foi esa etapa. Aínda nesquenzo as tardiñas ligando ás chachas nos xardíns do meu ancestro parente Méndez Núñez. Había que estar ó loro, para, en canto lles caera ó bebé o axouxere do carricoche no chan, alí estabámos nós para entregarllelo cal flor de galano na man da bela moza. E abofé que, paseniñamente un día tras doutro íanche entrando á fala, en castelán, por suposto, aínda que ó final eran de Baio, Sta. Comba ou Coristanco, ou sexa, da miña bisbarra. Canta ilusíon a esa idade! E xa pasou medio século, coma se fora unha virandoira.
Véxome no retrato e quedo mirando se realmente o son, casemente non me lembro del, dese rapaz que o mesmo cá todos quería comer o mundo. Facía proxectose e pensaba como serían os seus descendentes, o seu porvir, o seu fado. E soñaba, soñaba esperto cheo de ilusión. Porque naquel intre só era fillo e a cuestión é ser pai, velaí a diferenza. ¡Que fácil é ser fillo!
Pero non, o home propón e Deus dispón. Hai unha nova frase en prol dos acontecementos diarios onde os xornais subliñan de cotío: “A realidade supera á ficción”. Pois si, chegamos a unha etapa na sociedade, onde esta frase fíxose certa, case parece virtual.
E soñaba, soñaba eu que a min nunca me pasarían esas cousas, esas novas que cada mañá saen nos xornais. Pero eramos moitos a maxinar o mesmo. Os que as “levamos” dos nosos devanceiros e agora; agora de esa xeración da cal nós seremos os seus devanceiros.
Vólvome a ollar no enrrugado retrato e penso: “¿Daría algo por verme de novo con esa idade?”. Non, dende hai un tempo coido que xa estivo ben abondo. Como di un vello refrán, porque a vida compónse de refráns: “Xa non é capote”, din os da terceira idade, ou sexa, os da miña. E éche ben certo, para volver a pasar polas mesma coitas, non.
Sigo soñando esperto e maxino quén vivirá nesta miña casiña no albor do século XXI, sen ir máis lonxe. E arrepío ó pensar que xa estará de novo edificada e os seus donos non levarán o meu apelido. ¿Quén estará neste currunchiño onde neste intre escribo estas liñas ollándo á Fonte do Campo?
Pero a mágoa que máis me doe, é, a de pensar nas miñas chilindradas que dende neno gardei e cos anos fun xuntando. Logo, todo canto escribin e compuxen. As miñas cousiñas sen valor real, pero todo el sentimental. E penso, porque son un pensador nato, como todo irá ó contedor do lixo.
En canto a proxectos, van quedando no vello e utópico baúl dos recordos! Dicía eu hai uns anos: “Ei pillar o coche e dar a volta a España coñecendo todas as súas capitales de provincia”. Pero o baúl vai indo ateigado, todo nel foron banales soños, xustamente por soñar esperto. Soñar é malo incluso durmindo, unha fantasía cal brétema das mañás que se esfuma coas primeiras raiolas.
Son as doce da noite cando remato estas ringleiras, escribiría deica mañá, pero…, tantoten. Pillo o retrato e con el na man óllome no espello. Non, eu non son ese, ese púbere estaba cheo de ilusión e…, o do espello xa non ten ningunha. Non o coñezo de nada. Abro o meu secreter, collo a carteiriña que aínda gardo da mocidade e, o seu vello e varolento recendo faime voar na noite do tempo. Meto de novo o retrato e aperto as pálpebras para termar que das meniñas non escorran bágoas polas meixelas. As cousas son como son, non como eran.