25 FEBREIRO DE 1967/25 FEBREIRO DE 2011

Pasaron 44 anos dende aquela mañá do 25 de febreiro de 1.967 cando o Suroeste zorregaba con chuvia no intre de baixar cara á Igrexia da Aldea. Mais o sorriso de felicidade brilaba nas nosas meixelas contra vento e marea.
Era o día máis ansiado da vida, da nosa vida, pero tamén de máis responsabilidade, o día que sentas os alicerces do teu fogar. Non sabes nesa borracheira de ledicia as cambadelas que che vai deparar a vida. Tampouco pensas niso.
No embelexo chegou o intre de poñer os aneis e darmos o sí quero, de mirarnos ás brileiras meniñas e os dous cun sorriso que endexamais esquencerá. Nese intre que non sintes os xeonllos en col do coxin ao pé do altar, desexas que pronto sexa túa, a túa muller e a nai dos teus fillos. Ese día marca un antes e un despois, afeitos á cociña da nai, temos que comezar a acostumarnos a ese ulido que marcará un novo lar.
Aquel día pasou coma un relampo, ata , pareceu o máis pequeno de vida a pesar que xa ían medrando pola preta primaveira. Un día que debía durar máis cá os outros. Que longos son os días de tristura e que tampouco duran os de ledicia!
Unha vida xa pasou dende aquilo, coma se fora hai uns días. Foi un abrir e pechar de ollos onde non sabes se estás soñando ou esperto. Parece que agora pasan os días máis axiña que na nenez. Pero non, duran o mesmo, nin un minuto máis nin menos. Mais facendo un reconto de todo o vivido, daste conta que xa coñeces moita historia. Como por exemplo as vodas de prata –onde elas van- ou as de ouro que…, velas aquí están á volta da esquina.
Nas noites en véla imaxinabas como sería a túa vida, a túa familia, os teus descendentes. Querías moldear cal oleiro de Buño no barro, unha familia á túa imaxe e semellanza. Soñabas esperto, porque o ser humano tamén soña cando non dorme, que todo sería un camiño de rosas e chuchameles, de fiuncho e espadañas ou pétalos de flores espallados no teu routeiro.
Agora véxome vello no espello, pero non me sinto, aínda sigo coa mesma teima de comezar de novo, de comer o mundo aínda sabendo que o mundo acó estaba e acó quedará. Cando o intelecto máis ateigado está, velaí fallan as forzas físicas e empezan os queixumes. Mais se algo non sei levar é a idade, aínda dando grazas a Deus por chegar á que teño.
Quizais sexa a senectude, tamén bendito tesouro, pero dende hai un tempo non fago máis cá soñar esperto con aquel día, coa mocidade, co comezo de nova vida. Como foi e como poido ser. Paréceme que agora o faría mellor, de outra maneira. Sen dúbidas, cando se coñece o camiño non se tropeza nel. Pero non, este camiño non se acaba de coñecer, é moi retorto ou…, máis ben o facemos nós.
Como dí aquel poema de C.Emilio Ferreiro: “Ben pensado, patrón, agora tomo o sol…”, sí, agora que son o vedraño da familia tomo o sol do inverno da vida e cavilo en poder volver deica atrás. Pero non, non quero, xa estivo ben así, chegou de sobra cunha vida, para qué vivir dúas? Pasou a primaveira, o verán e o outono. Xa estamos na cuarta das Catro Estacións de Vivaldi.
E falando de música, eu que a tantos noivos solemnicei con Haendel, Mozart ou Mendelsshonn, aquel día, o noso, ninguén nos fixo uns acordes. Non era moda nestes lares. Mais se vivimos, para as vodas de ouro a ver se atopo algún convidado que faga unha nupcial de Méndez Torrado, ese día quero unha composición miña.

COUSAS DE CREGOS

PREDICANDO QUE É XERUNDIO.
Estabamos estoutro día na misa de unha parroquia calquera, tantotén, e mirada vós por onde o crego que oficiaba metío a pata cando na homilía predicou así: “Hermanos, todo hombre que ponga los ojos y el pensamiento en mujer casada, peca de hecho”. De repente, os das filas de atrás ollámonos de esguello con cara de abraio, e, sen poder evitalo erguemos as cellas fruncindo as sens. Algún que outro tamén chiscou o ollo para namais saír ao adro, quén máis, quén menos sacou o tema a relucir: “Coño, vós escoitáchedes o que dixo o cura?, porque de ser así aínda quedan as solteiras, divorciadas e viúdas de bo ver”. E todos dixemos amén, -por algo viñamos da misa- ou sexa, que era certo, o cura debeu trabucarse. Tamén hai que entendelo, agora non dan feito de tan poucos que son e andan aloulados co viño de tantas misas, hai que perdoarllo.
Mais a cousa dounos que falar mentres remexíamos uns descafeinados en col do mostrador da baiuca de enfronte, onde para máis carallo serviunos un rapaza nova á cal e sen quitarlle o ollo de riba dixemos: “Podemos mirar, pois segundo o cura non é pecado, a rapaza está solteira”. “De calquera maneira, ás casadas xa ninguén lles pon o ollo por mor do seu home, pode dárche uns lostregadas. E tamén por cortesía, todo hai que dicilo”.
Tanto dou que pensar o asunto e seguimos: “Eu penso que non é o mesmo ollar con envexa un Mercedes do trinque, cá roubarllo ao seu dono”. “Ou tamén ver os feixes de billetes nos bancos que tanto nos rouban e caer na tentación, coma roubarllos de feito”. E sinceramente chegamos á mesma opinión: “Se atopo un maletín ateigado de billetes, o dono que lle bote terra, non era ningún pobre”. E penso que non pensamos mal (¿).
Pero tampouco hai aló moito criterio entreles, os cregos, pois, lémbrome cando hai anos outro bo cura e persoa, -E.P.D. e que Deus o teña na Groria-dicía así na misa do domingo: “Todo hombre que tenga malos pensamientos con mujer ajena, peca como si lo hiciera de hecho”. Foi nisto cando meu curmán Pepe me dixo no oído: “Vamos daí, que, a misa está perdida. Tamos en pecado”. Aínda que ben pensado, este cura polo menos falara en xeral de todas
Eu penso que aquel día calquera dos presentes pensou o mesmo: “De caer así en pecado habería que levar o proveito”, dicían no adro os parroquianos con lentes e boina. A saber os sen boina!
Mais unha das cousas que dan raxeira é o porqué sempre están coa mesma teima de cara aos homes, coma se as mulleres non tiveran ollos na cara e caeran na mesma tentación! Vamos, parece que elas teñen bula e están libres de poder pensar e ollar canto queiran. Coma se non lle puxeran o ollo cando vén un médico novo, un cura, un carteiro ou un practicante mozo de bo ver.
Malia isto xa vedes, agora no inverno os homes temos que quitar a boina na porta da igrexia e ás mulleres déixanlle levar sombreiro. La mar me deixe se o entendo, pero así damos ao gancho coas gripes de inverno polas friaxes na calva. Tamén é certo que as féminas lavan e plánchalle as roupas e barren e fregan a igrexia sen cobrar un rén. De algún xeito teñen que serlles agradecidos.
E concluíndo, meus, a ver como facemos para non pecar no noveno ou no décimo Mandamento, pois no sexto xa non ten duda. Parece que levamos o demo no corpo con tanta “penitencia e abstinencia sen complacencia”, que culpa teremos de ter boa vista a Deus grazas. Ou será que elas foron “concebidas sen pecado orixinal”! Sexa o santo que sexa: Ora pro nobis.

CARTA Á MOZA

CARTA Á MOZA
En vista de moito que cambearon os tempos, hoxe dáseme por recordar aquelas cartas que na nosa mocidade escribíamos ás mozas e elas a nós. Coido que aínda tendo moitas faltas de ortografía sempre tiñan un valor, digamos literario, que non ten o actual modo de comunicarse. Porque actualmente dende logo non ten ningún, aínda cando as novas xeracións teñen unha escola que nós, seus pais ou avós, nin polo maxín nos pasou.
Que é iso de: “t kiero”. Para isto vou escribir na lingua de Cervantes, o castelán na que fomos “escolarizados”. Elexin a miña época na mili onde eras a envexa cando o cabo de portas berraba: “Pérez, carta da moza”. Así, vou intentar lembrar as frases recollidas no estilo máis habitual naquel entón. Todas elas foron verídicas, nada da miña inventiva.

-----------------------------------------------------------------------------------------

En La Coruña a 20 de marzo de 1.962
Srta. Doña: Rufina Pérez López
Castrelo de Abajo-Ayuntamiento de Pedrouzo
Querida novia: Quiera Dios que al recibo de esta te encuentres bién de salud y en compañía de tú familia, la mía es un dolor por estar lejos de ti.
Recibí tú carta ayer por la tarde y ya ves lo mucho que te quiero, pues perdí de salír por escribirte lo antes posible, pero también te lo mereces por el beso que imprimiste al final de la carta con el jazmin de tús labios. Me pasé la noche besando sobre tú beso y ya casi no se conoze, en la próxima carta cárgale un poco más a la barra de labios. ¡Y no veas toda la compañía, el que más y el que menos se mueren de envidia!
Me cuentas que tuviste un fuerte catarro con fiebre y no me extraña despues de aquella noche que pasamos en el Casal de Abajo el martes de carnaval y sin ninguna manta con que taparnos, pues además del olor de la paja seca, el polvo hacía toser. Como se entere tú madre es capaz de quemar el casal, pues no me traga, y todo porque mi padre compró el prado del Ribón que ellos querían. ¡Ai, cuando hablemos de voda!
Tengo que darte una sorpresa cariño: Me ascendieron a cabo furriel 2º de cocina y ya no tengo que pelar más patatas. Ahora me van a dar 20 pts., al mes, el doble de hasta ahora, y, con cada peso que tú me mandas en las cartas voy juntando para ir a verte en el Castromil. No te olvides de meter el billete entre los pliegues de la carta sin que se note, pues hasta me han robado el gorro cuándo estaba en las letrinas y he tenido que robar otro.
Mi amor, si puedes, me mandas unos chorizos y queso, pues aquí nos salen las alubias por las orejas y acaba de comprar el jefe de cocina cinco toneladas más en el economato.
También si pudieras hacerte con un jamón en la bodega de tús abuelos sin que se enteren, se lo daría al sargento Martínez, pues todos le llevan patatas y ya está empachado de ellas, así casi fijo que me daba permiso para la fiesta de Pascua en la aldea de mi abuela María. Nos queda en camino sú molino, guardan la llave en el cabanote debajo del feixe de hierba y el Pascán no me ladra por mi ulido que ya conoce. Podríamos pasar casi la noche y sin frío porque el abuelo tiene alli un colchón y dos cobertores además del candil.
Todo esto me lo mandas por tú primo el Gumersindo de Casas de Arriba que va a ir de permiso una semana, pero sabes que soy muy celoso y lo digo por el, ya me entiendes, que es capaz de inventarte que salgo con una marmota para que seas sú novia. (Y que no se entere sú Eustaquia, pero va cada semana al Papagaio con la Andaluza, una que solo le cobra 25 ptas. por ser cliente fijo, es tan cierto que lo veo con mis propios ojos cuándo voy con el y yo tan inocente).
Ai mi lejano amor, te quiero más que la comida de hoy al mediodía, y eso que dieron alubias más dos huevos y un chorizo en salsa con patatas fritas. Hasta el alférez de guardia se chupó los dedos, que ya es decir. Pero eso sí, lavé la boca antes de besar tú foto que lo hago 20 veces al día y aún así la llevo gastada, casi me deberías enviar otra, la que sacaste en la romería del San Blás con aquella blusa y falda, ¡ai..,aquella noche en la carballeira..!, bueno, que no se entere tú madre, esconde bién las cartas.
Mi Rufinita, no sabes el regalo que te compré con mis ahorros¡ Pero esto no te lo mando por el Gumersindo, es algo íntimo para la mujer que más quiero y con la que sueño despierto en las noches de guardia. Ai mi amor, se me acaba la tinta del bolígrafo y tengo que terminar, cuidate y no vayas al baile ni al cine hasta que sea conmigo. Te quiero más que al sol de mediodía.
Tuyo que lo soy: Eustaquio Quintela Opazo.

O MEU HAPPY BIRTDAY

O MEU CUMPLE
Ben pensado, meus, nunca tan vello me vin.¡Que diferencia só cunha letra: Bello, por vello. Mais o triste non é iso, o conto foi que estoutro día o meu psicólogo -eu tamén o teño, coma a jett-set- deixoumo así de claro: “Jesús, suponiendo que todo vaya bién, 20 añitos más, así que volando a Canarias”. E claro, un xa o sabe, pero o feito que cho esñáfren así de sotaque…, coma se che din que tés a garabata torcida, vamos!
Xa mo dixera o finado de meu pai cando un compañeiro músico falaba de cotío que a súa muller era de bo ver, foi entón cando eu canso de o escoitar espeteille: “Home, pois a min paréceme fea”. Ai, aquel día estiven entre a vida e a morte. “Pero papá, se eu non lle dixen mentira, faleille con toda sinceridade”. “Xa filliño, pero hai sinceridades que matan, e por pouco mátate el a ti”.
Mais volvendo ó conto: Que o vindeiro luns, se chego aló, serán 67. Malo será que non terme aínda que sexa cunhas “sacarinas”. Unha de estas noites no peirao e facendo o futing diario por mor da friaxe dos pés, dóuseme por calcular os anos en días mentres a potera dun calamareiro erguía un anxeliño. E abofé que aínda quedei ledo, saíronme así a ollo de calamar uns 7.000 días sen arredondear mes arriba ou abaixo, tampouco hai que ser tan interesado, despois de todo o que non fixen deica agora tampouco vai ser de acó en diante.
Aquel día vindo do “chiscólogo” e matinando no seu consello, pensei o de subir a un avión. Nunca o fixen por medo, pero agora tantotén, xa non é capote. E a parienta tan leda, ata me fai ter envexa cada mañá cando dende a cociña ollámos como voan e brilan á luz do sol.
Ai, pero esa noite soñei, soñei que estabamos en Lavacolla xa dispostos a pasar pola cabina detectora. Mesmo parecía desas de escoller o voto nas eleccións. E diante nosa un matrimonio da 3ª idade. Seica ían a Benidorm polo Inserso. Era visto, sopa de sobre Korg e pola tarde a bailar os Pajaritos da miña amiga María Jesús, pero sen acordeón e en disco, por suposto.
E soñaba que o detector non facía máis ca pitar e casemente parecía o árbitro dun Madrid-Barcelona. “Por favor, vuelva a pasar y saque todos los efectos metálicos de sus bolsillos”, dicíalle o garda ó vello. “Mirusté, eu xa quitei o cinto, as chaves, a caldeirilla e non vexo máis que quitar, oío”. “Pase luego de nuevo, por favor”, díxolle o garda. E pitou de novo o chintófano. “Ai, xa lle sei ho, é un imprendible do calzoncillo, sabe, rompíome o botón antes de saír e co apuro…”.
Entre as tebras do soño pasaba o túnel de embarque en nun intre sentaba no nº 13, o que me faltaba! E que ollaba ás dúas azafatas: “Pobriñas, mira que non hai oficinas e teñen que andar cos pés no aire con eses corpos de Nanci”. E escoitábase a voz do comandante:“Señores pasajeros, apriétense los cinturones”, pero eu xa estaba ben cinchado.
Que comezaba o despegue e sentía coma o calleiro na boca me facía o celuco. As mans aferradas ó asento, o nº 13, para máis, e os pés facendo forza no chán. Ata escoitaba ó vello detrás nosa: “Logo, vostedes tamén veñen pa Benidrol?” E xa non me lembro de máis, só que o avión facía un viragancho nun bache de ar e o corazón me paraba. De later, pois de palpexar xa hai tempo!
No medio do meu trasvaio notei que ulía á miña cama. Paseniñamente estriquei a man, pero estaba valeira. Carallo, a caixeta debe ser ancha, isto parece un mausoleo. Quedei irto, ou máis ben xa o estaba. “Nada, que o avión estampouse no bache e morrín, este debe ser o meu cadaleito ou…, xa estarei enterrado, pois con tanta escuridade”, cavilei estarrecido de frío.
“Pero Gabriela non está, claro, ela como é tan boíña dubiu ir para o Ceo, e eu debo estar no inferno. Era visto, sen confesar dende a primeira comuñón! Aínda que só terei catro pitanzas de pecados estívome ben, de lle ter paga a oblata e a bula ó cura dende que casamos ó mellor mos pasaba por veniales. Pero tampouco, se isto fora o inferno tiña que haber máis caloriña e máis ambiente e marcha do meu mundo da farándula. Ai, isto debe ser o Purgatorio, o que me faltaba, monxas, frades, paspáns e tordaveas que non se comeron unha rosca”.
Tin, tan, tón…, tin, tan, tón…, tin, tan, tón…Si, la, sol…, si, la, sol…, “coño, as notas de tocar a morto, debe ser a hora do meu enterro”, pensei entre a masmorra e o pesadelo. A campana non paraba de soar e pareciume ouvir o chirrar das ventás do rueiro da Fontiña: “Logo, quén morrería?”, escoitei mentres me arrecendía a descafeinado. “Seique foi tío Eustaquio da Arriloa, fíxolle Dios mil favores”, berraban na Fonte do Campo.
De repente, abriuse a porta do cuarto e a luz da mañá dibuxou unha silueta:“Suso, ti érgueste ou quedas un pouquiño máis?”. “Logo, ti quén es, a miña viúda?”, preguntei aferrado ó embozo das sabas e cheo de medo. “Xa hai tempo que estou viúda, xa”, faloume con raxeira mentres erguía as persianas e eu fregaba os ollos cos noceliños dos dedos.
Pero a campana seguía tocando a Tanatos. “Quén morrío logo, muller, todo Corme?, leva media hora tocando a morto”, preguntei sen ceibar as sabas. E sentíndo un bico na meixela da esquerda pregunteille: “Logo non estou morrido?”. “De todo non, pero case, meu vello, levas toda a noite desvariando de morridos”. O que un ten que escoitar!.