UNHA DE CHISCÓLOGO

Sucedeume hai uns meses. Estaba eu esperando a quenda para entrar ao meu psicólogo, cando de súpeto se me ocurreu unha idea, metin man ao peto, saquei unha tiriña de papel e nela escribin: “Non hai dereito que veñamos os que vimos, polos que tiñan que vir e non veñen”.
Namais entrar, lle la din ao psicólogo e quedou pensativo logo de relela unhas cuantas veces. De pronto díxome: “Jesús, este apunte lo llevaré a nuestro próximo congreso”.
Efectivamente ao psicólogo ou psiquiatra vamos moitos, pero non por mor de ser os de máis falla, senón por ser máis débiles de nervios, ou sexa que, o ter nervios non ten que ver con estar mal da casqueta.
Pero velaí onde esta miña frase me comezou a facer mágoa dende aquela mañá, e, máis cando veño de comprobar no día a día a moita falla que tiñan de ir os que realmente debían, pero non van.
Na sala de espera comprobo que a face de todos os pacentes reflicte tristura, pero nunca que estean mal do caletre. Ao mesmo tempo teñen cara de boa xente, agás que falla de carácter e sangue fría, dito sexa en román paladino.
No entanto a isto venme á memoria aquela vella frase tan usual para moitos exemplos: “Nin son todos os que están, nin están todos os que son”. Nunca mellor aproveitadas estas verbas.
Malia que isto caerá en saco roto e todo seguirá o mesmo. O mundo, a vida é dos fríos, cínicos, sangue fría que non coñecen o que antes citei, esa enfermidade como é a de padecer nervios. Persoalmente sempre perdo do meu lado, aínda sabendo que teño razón. Por qúe?, por medo a min mesmo, porque vou ser eu quén o vou a pasar mal.
É triste chegar á conclusión que un se teña medo asimesmo. Parece de risa, pero eu, o meirande inimigo o levo dentro de min, ata perdo de entrar en debates anónimos de algúns xornais, porque sei que esa noite non vou pegar ollo logo de ler as respostas.
Aínda sabendo que é pecado, un sinte envexa cando ve ao do lado tomando un viño ou un café, unha cervexa ou un cubatiña. E un sempre con tila, descafeinado e auga, toda unha vida con auga e sen padecer do estómago. Logo, toda unha vida atiborrándose de pastillas e con elas no peto para unha emerxencia. Agás que sempre hai quen o pase peor, non se pode caer en soberbia
Mais se algo me sirve de consolo é que, da mesma maneira que o polo Norte xa non é tan frío, tamén os tan fríos deixan de selo segundo lles aperten as caravillas. ¡Ai, cantos fortachóns vin chorar! A todo porco lle chega o seu San Martiño.

A ARTESA

A artesa foi durante séculos un dos mobles máis funcionais en todos os fogares humildes, pero sobre todo moito máis no rural. Esta peza de madeira de pino facía de mesa de cociña e de gardalouzas, amais da súa específica función: a de amasar e levedar a broa ou o pantrigo, cando o había, ata chegar o intre de enfornar.

Colocada ao pé do alcedeiro, estaba ao alcance da man de todos os comensales para pillar sen moito esforzo, o prato, a culler, o garfio, o coitelo, a cunca do caldo ou a caneca do viño. Rematado de comer, axiña se metía baixo a súa tampa toda a baixela empregada na comida por mor de saír axiña ao monte ou cadaquén ás súas trafegas.

Ben mirado, parecía un adianto dos modernos lavavaixelas, neles tamén se ateigan os utensilios do compango. Agora ben, mentres que este último fai a trafega de lavar a louza sen sequera estar á vista, na artesa tampouco se vía, pero xustamente escondíase por non a poder lavar. Había vertedeiro, pero non auga. Aló contra a noite, metíase toda cacharrería do día no balde fervendo da auga das vacas, co cal se obtiñan dúas funcións: aproveitar os restos dos pratos e cuncas, fungallas de broa ou patacas do caldo sobras, para despois de saír lavada deseguido amoureala de canto nunha cesta ou paxe de mimbre e logo de escorrer no vertedeiro encasillala no alcedeiro unha vez enxugada.

Máis unha das típicas funcións deste nesquencido moble, era sen dúbidas a de erguer a tapa, poñer a estanca ou coa mesma cabeza termar nela mentres se botaba un bocado ou ben xantar. Cando o facía unha sola persoa, se alguén petaba á porta, abaixo a tampa e ninguén sabía o que se xantaba, eran tempos de non contar a vida de un nin ao mellor veciño.

Ben pensado, esta función daba o sorriso, pois, co roer do comensal, e, caso de ser unha tallada de pernil, o movemento das fazulas facía que a tampa co bombeo subíse ou baixase ao mesmo tempo. Coa artesa, o alcedeiro, o vertedeiro sen auga, sen baño nin ducha nin luz eléctrica para ver, sempre chegaba o tempo para todo. E o planchar era co ferro de cinzas da lareira e de aspiradoira a vasoira de palla. Logo, a lavadora era o río que máis auga levaba e nel había liortas pola pedra de máis arriba onde a auga chegaba máis clara, cousa natural.

Parolábase ao socairo do cabanote ou no abeiro dun ribazo. Había fiadas e noites de contar contos. E os noivos moceaban sentados en col do tallo de matar o porco, aínda que ben pensado, abofé que xa tiña cabeceira polo de “matar a cousa”, caso de non haber “mouros á vista”. Sempre podía haber un velorio no Lugar de Baixo e a casa quedaba sen guardia.

Agora que non hai bois nin vacas, leiras que prantar e chousas que coller, nin todas as facendas antes nomeadas, a artesa mercada na feira de Portugal, é un adorno máis, pero na cociña do garaxe polo de non luxar a de verdade. E non hai tempo de nada coa casa ateigade de canto cachibáche sae na televisión. Ata saíu a aspiradoira sen fío nin ter que andar cabo dela.

A lavadoira traballa mentres se ve a Belén Esteban, (tamén é moi bonita e vale a pena). Logo o microondas polo de quentar un cazoliño de leite, pois fame non hai malditúnha. A roupa non hai falla de a poñer ao clareo en ningunha matigueira nin a enxugar no balcón en cordelos, xa temos a secadora. E todo traballa mentres durmimos!