jueves, 5 de enero de 2012

O CONTO DA NOSA RAÍÑA, DONA URRACA




LENDAS UTÓPICAS
NA HISTORIA DE CORME
Dende pequeno, a xa chovío, sempre fun escoitando dunha xeración noutra a lenda de que tivemos en Gondomil unha raíña chamada Dona Urraca. Pero as lendas van medrando en fantasmada ata acabar de crelas nós mesmos, e máis en pobos e aldeas.
Non foi así a cousa, meus, pois estou dende hai anos pescudando na historia de Corme e nin tivemos raíña nin falla que fixo. A verdadeira raíña fora Dona Urraca de León e Castela, que chegou a reinar á morte do seu pai o Rei Alfonso VI no ano 1.109 cando tiña 28 anos e xá viúva e con dous fillos. Según contan dela, a rei morto, rei posto, infidelidades aparte.
Tamén debíu ser ela a que inventou a frase de: La viúda llorándo, marido está buscando. Pero Dona Urraca xa non esperaba a enviuvar, era moi, pero moi precavida. E fixo ben, miña Raíña, pois morreu con 45 anos e foi o que levou deste mundo. Un ano antes, aínda pariu un fillo, froito de un de tantos amores que pasaban pola súa habitación. (Léase a súa historia).
Como queira que fose, foi a partir do seu reinado cando o feo nome de Urraca comeza a ser fermoso para toda a nosa “nobleza”. En chegando a novidade do nome da tal raíña ós pobos, veña a bautizar Urraquitas nas jett-set da época. ¡Ata as mellores peras dos froitales tiveron que levar o seu nome de por vida!
Así foi como na nosa comarca a familia Moscoso, tan afincada no noso contorno, non quixo ser menos e tamén bautizou en Laxe á tal Dona Urraca de Moscoso y Castro no século XIV. Ou sexa, aínda tres séculos despois no remate da época medieval. Máis xa aparecen nesta familia tantas Urracas como as peras do mesmo nome cada primaveira. Esta familia foi a que erguíu a Igrexa de Laxe e contaban ademais co título de Condes de Altamira.
Como vemos logo, os novos donos de Gondomil aínda conservaban séculos adiante o apelido Moscoso. Sen dúbidas creo que efectivamente as casas nobres de Gondomil foron erguidas por esta nosa “nobleza” feudal da época. Pero de raíñas nada, condesas e menos mal. ¡ E de boa se libraron os nosos retartaravós con tantas loitas polo poder de terras, castelos e fortalezas! De habermos tido raíña, nós non estaríamos aqui hoxe contando o conto. En certo xeito, a beiramar non lles era de grande interés ás nosas extinxidas xerarquías.
E así vamos acadando máis datos coma este de 1.698: “O Mosteiro de Sobrado afóralle o lugar de Gondomil a D.Antonio Moscoso e Caamaño, emparentado co conde de Altamira, aínda que o señor da casa fidalga de Gondomil era nese tempo D. Antonio España”.
Oito anos adiante, no 1.706 érguese en Gondomil a Capela e Santuario a San Antón de Padua, erixida por Thomás de Monroy, arcebispo compostelán. A nobleza sempre tivo capela de seu, debían desgravarlle á Facenda no tempo da Declaración da Renda.


No hay comentarios: