jueves, 30 de mayo de 2013

HISTORIA DO CASINO DE CORME




Sen dúbidas o ano 1916 foi de lembranza para a nosa vila, nese ano tivemos auga no Fonte do Campo (feita polo meu visabó Tío Pepe de Torrado, que aínda o recordo) e inaugurouse a Sociedad Unión Vecinal presidida por Jesús Piñeiro e de secretario José Centeno. Como podemos ver, estes apelidos xa indican por onde ían os tiros: a nosa alta alcurnia.

Na idea da labor social de esta entidade, todo un luxo para Corme, estaba como prioritario o modifica-lo Regulamento de Practicaxe do 7 de agosto de 1.911. O que entenda disto, pois, pode facer un comentario si o ten a ben, pois eu son profano nestas lides.

Logo outro dos puntos a reivindicar por esta Sociedade era o de ter servicio diario de autobuses á Coruña, pois parece ser que era en días alternos. Debemos lembrar tamén que a nosa estrada con Ponteceso fora inaugurada seis anos antes, no 1.910, unha obra que durou nada máis nin nada menos que 30 anos.

Asemade entraba nas primeiras ideas desta Sociedade a loita por un alumeado público para o Paseo do Campo, polo menos. Parece ser que as parellas aproveitaban a “cousa” para escaquearse na escuridade para Baixo da Capilla, e, as nais tremían coa “secura” dos mariñeiros, que era moita cando viñan da mercante logo duns meses sen probar “auga doce”.

No entanto a isto, ían un pouco adiantados os señores directivos, pois si aínda non había luz eléctrica nos fogares, mal a podía haber pública. Chegaría no 1.920 e producida nunha pequena central onde mesmo hoxe está a subida da estrada a Roncudo, na Arnela. Ou sexa, o que máis tarde foi o taller de Pepe o mecánico.

Outra loita desta ousada Sociedade era a de ter teléfono, case nada, pois aínda tardaría ate o ano 1.956 que aínda eu recordo. (A verdade que tamén vou indo vello, todo hai que dicilo, por moito que me custe asimila-lo). Naquel tempo había que amañarse co telégrafo, aquel dos telegramas que anos máis tarde recordamos levaba Xisco na súa casa do Río da Roda: “Llegamos Bilbao, salimos domingo Coruña, te espero sin falta. Manolo”. Estes eran os textos, así de escuetos. E todo era un arrollo por parte das mariñeiras en facer a maleta para coller o Guillén.

Pero volvendo ao conto da tal Sociedade, debemos recordar que o primeiro local que tivo foi onde agora está instalado o Museo, ou sexa, mesmo en fronte, ata que anos despois faríase a casa de Tío Jesús do Peilón e pasaron para alí, onde hoxe é a cafetería que leva o mesmo nome.

Na acta de constitución da Sociedade figuraba que se fundou con 130 socios e cunha cuota de 50 céntimos. Ou sexa, media peseta ao més. A renda do local custaba 10 pesetas mensuales e o porteiro cobrador tiña unha mensualidade de 11,25 pesetas. Debemos recordar que o tal Casino/Sociedade era para a nosa Jett-Set, porque naquel tempo Corme tiña alcurnia, non como agora que somos todos iguales. Non podía entrar calquera no Casino. E menos sen traxe e ser socio. Tamén había que falar castrapo podendo ser, aínda que se dixese “voy pallá”, ou “vengo dallá darriba”.

Outra das cousas que tiña o Casino, e que case lembramos todos, era a mesa de billar, e, o xogo por excelencia era o dominó en mesas de auténtico mármol.

Sexa como for, o Casino tivo unha época de explendor para unha vila que neste período 1.916/1.920, tiñamos un censo entre Corme-Aldea e o Porto de 2.978 habitantes, case nada, meus, aquilo era “funcionar sen marcha atrás” e sen “póntelo- pónselo”.

P.D. Caralladas aparte, as datas son verídicas e fiables segundo fun recopilando ao longo da miña vida. Que vos guste.

lunes, 13 de mayo de 2013

QUINCE DÍAS NA COSTA BRAVA




Ola amigos, de novo aproveitei estes días que o Imserso me brindou para coñecer a devandita Costa. A pousada foi en Lloret de Mar, pero dende alí fixemos moitas excursións que vos irei narrando.

A primeira foi a Barcelona e a verdade que xa o dí o refrán: Quen non a vío, non vío cousa boa. Catedral, Parque do Montjuic, Barrio Gótico, Pueblo Español, as Ramblas, etc. Pero o verdadeiro fenómeno foi o que non podía ser menos: A Sagrada Familia.

Xantamos mesmo mirándoa e rodeámola varias veces. Imposible intentar entrar, pois as colas duraban horas. Miles de persoas de tódalas nacionalidades e miles de fotos e vídeos facían xa de por si todo un evento.Toda en obras, aínda lle faltan 13 anos para ser rematada. E somentes costeada co recaudado diariamente coas entradas, non aceptan subvencións de ningún organismo.

Outro día tocoulle ao Sur de Francia pasando pola Junquera cos Pirineos nevados: Perpinyá e Conlliure onde repousan os restos de Antonio Machado foi o suficente para considerar de todas a mellor excursión. Lástima de non poder poñer fotos neste blog que agora non mos acepta, pero quédame de recordo a foto no cemiterio na tumba de Machado.

De alí, e pola Costa pasamos Port Bou para xantar en Figueres, pobo de outro famoso: Salvador Dalí.

Sería outro día, unha máis preta como foi dende Lloret a Tossa de Mar, onde a escultura de Ava Gardner é visita obrigada. Parece que filmou alí unha pilícula e dende entón fíxose veraneante cada ano. A marxe disto, ten moita lenda e fermosura, sobre todo no seu castillo.

De Tossa a San Feliu de Gixols foi de pánico: Vinte kilómetros e 365 curvas foron suficente para acordarme que o avión é moito mellor. Un dos moitos chalets de Tita Cervera (a dos cuadros, xa sabedes) dá remate á devandita estrada que espero non volver a pisar.

E como non podía ser menos, pois, a capital da provincia: Gerona, sería punto obrigado. Entramos pola xudería onde me atopo sen contar coa casa natal de Xabier Cugat, un carreixiño o mesmo cá o noso da Man Peluda. Fermoso este barrio coa Catedral de entrada e a construción do pobo xudío todo el ateigado de historia segundo nos ía narrando a guía.

De seguido, camiño de Banyoles onde está o segundo lago máis grande de España despois do de Pola de Sanabria. Alí, paseo en catamarán e xantar na beira do lago no restaurante La Carpa, onde unha carpa de 21 kilos e pescada no lago, preside todo o comedor.

Xa pola tarde, outra vila museo gótico con moita historia xudía esperábanos: Besalú. Antiga capital do condado. O seu estilo é totalmente medieval bordeada polo Río Fluviá. Un trafego de autocares repletos dá vida a esa fermosa vila.

Logo e xa máis cerca, habíamos visitado Blanes, onde comeza a devandita Costa Brava ata Francia. Tampouco quedou atrás o parque de dona Clotilde e outros moitos lugares.

Mais falando de Lloret, pois, que me metío no bolsillo. Un segundo Benidorm, pero ateigado de xuventude e cunha marcha que non vexades. O ruído que eu buscaba por fin atopeino, e, abofé que quedei ben para unha temporada. Miles de xóvenes ingleses, franceses e rusos dan unha vida distinta a esta fermosa vila. Alí si que hai botellón!

Pero na vida páganse todas e a min pasoume o mesmo: Unha mañá paseando escoitei tocar á morto. E aló fun e era certo, un enterro. Ou sexa, 40.000 habitantes e tamén toca a campana a morto! E eu quéixome en Corme! Pido perdón.

P.D. Ai, que me esquencía, no hotel tamén toquei unhas pezas no teclado do colega, como non podía ser menos. Permitiume despois de xantar, abrir o baile para centos de persoas. Tamén me convidou o señor cura, que, para a próxima visita teño que tocar o órgano nunha misa.