------------------------------------------------------------------------------------------------Narración dunha historia real da vida mesma.
------------------------------------------------------------------------------------------------
Chamabase a casa dos de Xán do Outeiro. Era unha casa de predios e dous cabazos de oito pares de pés. Media bisbarra era toda deles de tanto diñeiro como ían prestando. ¡E coma sempre, as leiras e casales de fianza! Pero tantotiña, caldo e broa e unha torta de Pascua en Venres Santo.
O tío Pepe quedara viúvo había anos. A súa dona seica morrera dunha chea de escallos asados nunha laxe do monte. Tanta fame pasaba a pobriña que unha tarde esgonzou un carto ferrado de pés de millo namentres as vacas pacían. ¡E estoupou!, era visto, pois o estómago tíñao apretugado da langrina que pasaba e non resistíu tanta cía. E aló quedaran o señor Pepe e o seu fillo Jesús.
O señor Pepe fora á guerra de Cuba do 98. Falaba dela día e noite. Coma se fora de excursión. ¡Tamén a verdade sexa dita, foi a saída que tivo de por vida! Saíran de Cádiz no Monserrat ó mando do Capitán Deschamps, un coruñés ó quel lle quería moito, moito, moito. Chamáballe “D.Descampado”, e presumía da súa amizade por traer de regalo dous traxes de caqui que había a bordo, cando atracaron de volta na Coruña.
Malia que o señor Pepe non sabía ler nin por suposto escribir. Menos para os “empréstitos”, que non lle facía falla saber máis. Cando chegaba o correo, unha vez ó mes, entraba o fillo Jesús: “Mi pá, viñeron seis cartas, oío”. “Pilla un tallo Jesús e sobe pa lareira haber que dín.”, dicíalle mentras se quentaba de cote ó lado do pote da auga das vacas pousando o queixo no caxato.
Á luz das rachas e faiscas do lar, Jesús ía lendo: “Mi pá, esta é da contribución”; “ó lume con ela, Jesús”. “Estoutra é do catastro, oío”; “ó lume, Jesús”. “Haber esta de quen é mi pá..., esta é da oblata que se lle deba ó crego, usté que dí?”; “ ó lume con ela Jesús”. “Esta é do imposto do carro e as vacas, mi padre”; “á lareira con ela, fillo”. “¿E esta que é do Banco de La Coruña, que facemos mi pá?”; “ai, tate quedo, esa garda, a de ser a dos réditos”. “Haber que pon á última mi pá. Esta é da casa que lle embargou usté os de Vilar de Baixo.”, “esa garda no roupeiro, Jesús”.
Pero un inverno o señor Pepe entoumou de frío e palmou. Ou sexa, morrío. Como o sobrado non termaba de seu, armaron o cadaleito na mesma cociña sobre da artesa, e ó lado o tallo de matar o porco xa valiu de asento. O finado co traxe da guerra de Cuba, e na lapela unha medalla que lle dira o seu D.“Descampado” polo “buén comportamiento”. (Máis ben era un escapulario). Pero as galiñas con tanta troula de velorio veña a brincar por riba da caixeta do finado. Ata que o foron poñendo o mesmo ca San Lázaro de tantas cagadas pola súa guerreira de caqui.
E aló quedou Jesús soliño e sen compromiso. O compromiso fixérao co seu pai de non deixarse engatusar: “Ti es moita comenencia, Jesús, que non te pesque ningunha espabilada, que habelas, hainas”. E así quedou o herdeiro solteirón.
Unha noite tivo un cólico de ril e foi para o hospital 15 días ata que mexou a pedra. De volta e convalecente, petou no poxigo unha veciña viúva do lugar: “Ouh Jesús, poido subir oh...?”, berrou. “Sobe, Maruja, sobe que tou na cama”. “Ouh Jesusiño, logho tiveches moito mal oh?”, preguntou mentras sentaba nunha banqueta . “Maaalllll..., ti non o sabes ben muller, era unha pedra o mesmo có xeixo dun río”, dixo o enfermo. “Vaia oh, pois cando a min me dou o cólico “pulseina” ben na bacenilla”, dixo Maruja. “¡Aaaaiiiii, claro muller, así calquera, pois vós téndela ben ancha e media que levades! ¡Pero o noso cano, eche moi estreitiño Maruja, moi estreitiño!” “¿Fágoche unha aughiña Jesús?”. “Ai, se me fixeras unha torta con talladas de touciño era ben mellor, esgorezo coa fame”-dixo Jesús.
Un mes adiante tamén fixeron as papas..., “Ai, se o sabe mi padre, Maruja”. “Ti tranquilo que co candil apagado, el non ve nada”, díxolle ela.
Deica iso, Jesús durmiu quente. “Ai..., agora ata sinto o cano máis aliviado, Maruja”. "Xa che lo dixen eu, Jesús, era por falla de uso".Chamabase a casa dos de Xán do Outeiro. Era unha casa de predios e dous cabazos de oito pares de pés. Media bisbarra era toda deles de tanto diñeiro como ían prestando. ¡E coma sempre, as leiras e casales de fianza! Pero tantotiña, caldo e broa e unha torta de Pascua en Venres Santo.
O tío Pepe quedara viúvo había anos. A súa dona seica morrera dunha chea de escallos asados nunha laxe do monte. Tanta fame pasaba a pobriña que unha tarde esgonzou un carto ferrado de pés de millo namentres as vacas pacían. ¡E estoupou!, era visto, pois o estómago tíñao apretugado da langrina que pasaba e non resistíu tanta cía. E aló quedaran o señor Pepe e o seu fillo Jesús.
O señor Pepe fora á guerra de Cuba do 98. Falaba dela día e noite. Coma se fora de excursión. ¡Tamén a verdade sexa dita, foi a saída que tivo de por vida! Saíran de Cádiz no Monserrat ó mando do Capitán Deschamps, un coruñés ó quel lle quería moito, moito, moito. Chamáballe “D.Descampado”, e presumía da súa amizade por traer de regalo dous traxes de caqui que había a bordo, cando atracaron de volta na Coruña.
Malia que o señor Pepe non sabía ler nin por suposto escribir. Menos para os “empréstitos”, que non lle facía falla saber máis. Cando chegaba o correo, unha vez ó mes, entraba o fillo Jesús: “Mi pá, viñeron seis cartas, oío”. “Pilla un tallo Jesús e sobe pa lareira haber que dín.”, dicíalle mentras se quentaba de cote ó lado do pote da auga das vacas pousando o queixo no caxato.
Á luz das rachas e faiscas do lar, Jesús ía lendo: “Mi pá, esta é da contribución”; “ó lume con ela, Jesús”. “Estoutra é do catastro, oío”; “ó lume, Jesús”. “Haber esta de quen é mi pá..., esta é da oblata que se lle deba ó crego, usté que dí?”; “ ó lume con ela Jesús”. “Esta é do imposto do carro e as vacas, mi padre”; “á lareira con ela, fillo”. “¿E esta que é do Banco de La Coruña, que facemos mi pá?”; “ai, tate quedo, esa garda, a de ser a dos réditos”. “Haber que pon á última mi pá. Esta é da casa que lle embargou usté os de Vilar de Baixo.”, “esa garda no roupeiro, Jesús”.
Pero un inverno o señor Pepe entoumou de frío e palmou. Ou sexa, morrío. Como o sobrado non termaba de seu, armaron o cadaleito na mesma cociña sobre da artesa, e ó lado o tallo de matar o porco xa valiu de asento. O finado co traxe da guerra de Cuba, e na lapela unha medalla que lle dira o seu D.“Descampado” polo “buén comportamiento”. (Máis ben era un escapulario). Pero as galiñas con tanta troula de velorio veña a brincar por riba da caixeta do finado. Ata que o foron poñendo o mesmo ca San Lázaro de tantas cagadas pola súa guerreira de caqui.
E aló quedou Jesús soliño e sen compromiso. O compromiso fixérao co seu pai de non deixarse engatusar: “Ti es moita comenencia, Jesús, que non te pesque ningunha espabilada, que habelas, hainas”. E así quedou o herdeiro solteirón.
Unha noite tivo un cólico de ril e foi para o hospital 15 días ata que mexou a pedra. De volta e convalecente, petou no poxigo unha veciña viúva do lugar: “Ouh Jesús, poido subir oh...?”, berrou. “Sobe, Maruja, sobe que tou na cama”. “Ouh Jesusiño, logho tiveches moito mal oh?”, preguntou mentras sentaba nunha banqueta . “Maaalllll..., ti non o sabes ben muller, era unha pedra o mesmo có xeixo dun río”, dixo o enfermo. “Vaia oh, pois cando a min me dou o cólico “pulseina” ben na bacenilla”, dixo Maruja. “¡Aaaaiiiii, claro muller, así calquera, pois vós téndela ben ancha e media que levades! ¡Pero o noso cano, eche moi estreitiño Maruja, moi estreitiño!” “¿Fágoche unha aughiña Jesús?”. “Ai, se me fixeras unha torta con talladas de touciño era ben mellor, esgorezo coa fame”-dixo Jesús.
Un mes adiante tamén fixeron as papas..., “Ai, se o sabe mi padre, Maruja”. “Ti tranquilo que co candil apagado, el non ve nada”, díxolle ela.
5 comentarios:
Unha pedra no cañiño me ensinou que mi destino ...
A mi lo de la piedra del riñón me parece que fué unha suerte para el tal Jesús...
Mui ben Suso, vese que coñeces cousas de vida totalmente reales. O das papas está de p......
Oye Suso, no habrá así para "estrenar" otro Jesús?, me molaría cantidad enseñarlo..., suerte que tuvo la viuda.
que sorte tuvo aprender con unha veterana, xa quixera eu outra pa min
Publicar un comentario