
viernes, 27 de febrero de 2009
ANTROIDOS MODERNOS

viernes, 20 de febrero de 2009
LEMBRANZAS CORMELÁNS: 8/6/1952
____________________________________________________________________
Hoxe de novo remexín no baúl dos recordos, e velaí tedes unha miña lembranza dos meus oito anos. Era o 8 de xuño de 1952, cando dende a casa de Tía América saíu esa procesión. Fora unha súa donación. Dende aquel día xa tivemos unha santa máis na nosa Igrexa: Santa Lucía, pero non eramos aínda parroquia. Naquel entón aínda estabamos anexos a Santo Hadrián. E así meus, ide premendo nas fotos co cal recoñeceredes a moitos que por sorte aínda viven. Outros, os daquela nenos, agora xa somos terceira idade.
¡Cantas lembranzas de aquel día! Un día adicado a esa Santa que cada 13 de decembro ateiga a nosa Igrexa, agora xa parroquia da Virxe dos Remedios dende 1959. Nese mesmo ano rematou a volta da Igrexa, e nesa data tivo con tristura que facer a maleta, cal exiliado ó extranxeiro, Don Manuel Romero Álvarez. Viñera no 1950 e namais acabar a súa obra, porque foi el quen a loitou, non tivo a sorte de poder disfrutala. ¡Cousas da vida!, escribiu Castelao, na mágoa da diáspora.
Mais cómpre lembrar a noite antes da marcha de D. Manuel: Foramos a rondalla ás once da noite tocarlle á porta. Saíu chorando e a música tornou silandeira cal cadencia musical rota. Abrazado a nós fíxonos entrar na casa xa baleira e cos baúles pretos da porta. Entramos á cociña tamén vacía. Mais entre chantos e bágoas, tivemos que intentar, treméndonos as púas eos dedos, aledar aquela triste noite. Lembrádeo logo con esa foto de recordo.
Para min foi algo inesquecible a labor deste home. E dígoo eu que a primeira semana que chegou, zoscoume unha lostregada. Pero esa dor física, quedou no olvido coa súa obra. E xa rematando vou contarvos unha das súas saídas temperamentales: Estabamos no bauticeiro dun neno un serán ó anoitecer, onde eu termaba á Palmatoria. Isto era aínda coa Igrexa sen dar a volta. Un revoltixo nas mulleres durante o rosario, fixo que lle mandáse ó sacristán señor Ramón ver que pasaba. Voltou Ramón e dille: "Unha muller morta no adro". Mentras lle botaba a auga ó recén pola cabeciña resposta D. Manuel con total tranquilidade: "Ah, bueno, pensei que era outra cousa".
Saúdos meus lectores e amigos.
lunes, 16 de febrero de 2009
BENI-CORME
---------------------------------------------------------------------------------------
lunes, 9 de febrero de 2009
TEMPOS IDOS

A baiuca estaba ateigada eo ar xa só era fume. De Cuarterón os patróns e Caldo os armadores. O Sol e Sombra corría o mesmo cao Wisqui no oeste americano. Namentres, a choiva eo Suroeste facían tremer os cristais das vellas fiestras de pino roxo pintadas de verde. Non había mesas onde poder xogar ó tute cabrón. Os miróns, mariñeiros, labregos e xornaleiros ollaban sen parar, eles eran os máis pobres. Ollaban coa envexa mentras ían e viñan ata a ventá. Querían ollar o tempo, máis a fiestra bafarada do alento cheirento da caña eo fume, facíalle pasar o puño cal baeta de lan fina. Ollaban o mar saltar nos cantís de socairo e cavilaban ata cando non habería sazón para saír pescar.
A tarde pequena de inverno facíase longa ó rascar no peto para só unha auga chirla. Seica era café, dicía o tasqueiro. Nin leite sequera, tan só unha culleradiña de azucre para endulzalo. Nun andel, unha tina de sardiñas e arenques salados facía caer os ollos. Namentres eles, os da partida seguían: “Ponme outro café cunha perfia de caña de herbas”. “Arrastro e as corenta en bastos”, dicía o máis xogador. Eles, os miróns tiñan que sorrir aínda estoupando por chorar. ¡Nin tan sequera poder xogar! ¡Tampouco beber máis dunha toma! A muller só lles dira para unha. Eos da partida, amais de xogar xa ían con tres tomas. E seguían. O tasqueiro ollaba ós miróns: Cheirentos -dicía para si mentras acendía a luz de carburo- xa podíades ir pa casa estorbarlle á muller.
Os da partida ergueron cando a escura noite fixo tebras na rilleira do Carral. A envexa dos miróns contrastou coa ledicia dos outros. ¡A partida e un par de tomas, que menos! Pero non, nin tan sequera iso. ¿Porque, se perdo como pago a do outro? Sabendo que empataba aínda ousaba sentarme. ¡E mañá segue o mal tempo! E será o mesmo se a muller rasca aldo na faldrigueira. ¡Mais, quen lle mira pa cara dela! Dicía cadaquén para si.
Ás atoutiñadas pillaron Gafote arriba. Na encrucillada dixeron deica mañá. Os da Riloa seguiron e con eles os do Riñote. Ás apalpadas dos valados foron ó abeiro da choiva eo vento coa roída e remendada chaqueta vella facendo de antucas. Unha auga morna con verzas fervía na ola sobre da trepia da lareira. Seica era o caldo. Seica. Na cama de xergón de cazula de millo matinaban espertos: ¡E aínda lle teño que rir ó patrón. E ó armador! ¿Ata cando, Deus, ata cando? Nin a un Sol e Sombra convidan.
sábado, 7 de febrero de 2009
NO MEU HAPPY VERDI
miércoles, 4 de febrero de 2009
CORME: O QUE POIDO SER E NON FOI.


Un día máis que remexo no baúl dos recordos e sempre se atopa algo. O remexer é o mesmo ca o de rascar: Todo é comezar.
Pos velaí temos unhas vistas de non hai moitos anos, que calqueira cuarentón as pode lembrar. Non fai falla que vos diga sobre delas pois, sería unha ofensa para os cormeláns.
Mais o tema que me trae non é outro ca o da cetárea. ¡Cada vez que maxino que por esa "mincha" da dereita cambeou o destino de Corme, é para deixarse morrer! Si meus, como todos sabedes, pola devandita "cetariña" o noso peirao tivo que facerse tal e como o vemos. Ou sexa, na direción que mandaban os donos da "cetárea", os nosos xerifaltes, a nosa Jett Sett, a nosa aristocracia do sombreiro/chapeu e paxarela. Os de misa de doce. Os que se largaron e nunca máis volveron nin malditúnha falla que fai. Os de falar castrapo: "Nuestro niño andó y faló nel mismo día", "tá muy buén tiempo", " lo cay coir desta gente", "el gato comiónos el pescado ", " los criados fueron plantar unos riegos de patatas conel sacho", la niña mayor, vá pal colegio, pala Coruña". ¡Pero eran xente fina, de alta alcudia, digo alcurnia. E quedamos sen ela. Que pena!
¡E houbo que cambear o muelle por esa misericordia! ("Deus mo perdoe se peco", dicían nosas nais). Así e tal como nos recordan os nosos maiores. E agora sen arranxo. A nosa Ría e o noso Porto esnaquizados de por vida. Pero o máis caralludo é que cando veñen de Pascua en Venres Santo -máis ben o día do Percebe, pero haber se os dan- aínda teñen a face de dicir: "Que pena, este pueblo no espabila ni crece, está lo mismo que cuando nos fuimos".
¡Que acerto tiveron os nosos cormeláns emigrar! Agora co paso dos anos voume decatándo de que estaban cheos de comer bicudas, eos pintos, margotas e besugos para os "siñores". E a proba do porco, ou maís ben o pernil traseiro. E o mellor galo do capoeiro. Eos mellores ovos de curral. E o leite da vaquiña. E..., e todo canto houbera para os "siñores" polos favores recibidos, ou sexa, levarlle as leiras de aluguer que xa antes foran embargadas.
Mais dando a volta á historia, hoxe os verdadeiros fillos de noso son aqueles que un día cheos de bágoas fixeron a maleta e voltaron cheos de sorriso. Hoxe son eles os ricos, os que nada deben a ninguén, os que teñeñ o mellor lar e nivel de vida. Quizais porque souberon suar o pan noso de cada día, o cal é moi diferente a rezalo. Os outros, a "nosa" extinguida "nobleza", ollan de esguello namentres lembran: "aquellos si que eran tiempos, no esto de ahora". Hai pobos e algunhas vilas que aínda tiveron sorte cos seus caziques. Nós, Corme, nin iso. Será o noso fado.
E remato cunha anécdota da miña nenez: Axudaba eu á Misa cando a nosa Igrexa estaba aínda sen dar a volta. O cura era aquel meu inesquecible D. Manuel Romero. Estabamos ós domingos na sacristía esperando a sinal. Da campana non, da tós do señor. Cando se ouvía na tribuna dicía D. Manuel: "Veña, saímos que xa está aí o señor..."